-
1 признавать
приґалё/ с тэ (приґалыё/ м) (глаг. пер.) -
2 Банкінің қызмет көрсетуі кезінде қолданылатын кейбір аталымдар, сөздер мен сөз тіркестері
Некоторые термины, слова и словосочетания, применяемые при банковских услугахаккредитивы, выпущенные в рамках кредитных линий
аккредитивы, не использованные до истечения срока
акцептеу, ризалық беру
қаржыландыру, қаржы бөлу
жіктелген активтер мен шартты міндеттемелер бойынша залалдарды өтеуге арналған қаржыландыру
ассигнование на покрытие убытков по классифицированным активам и условным обязательствам
“электронды” клиенттердің шотын жүргізу
ведение счета “электронных” клиентов
“наразылық білдірілген” (наразылық білдірілмеген) инкассо бойынша төленбеген құжаттарды қайтару
возврат неоплаченных документов по инкассо “с протестованием” (без протестования)
вознаграждение (интерес), выплаченное по депозитам
“Репо” келісімі бойынша төленбеген сыйақы (мүдде)
вознаграждение (интерес), выплаченное по соглашениям “Репо”
“депо” шотынан көшірме беру
выдача выписок со счета “депо”
…-ге дейін %-дық табыс төлеу
выплата %-го дохода до …
…-ден …-ге дейін %-дық табыс төлеу
выплата %-го дохода от … до …
…-ден артық %-дық табыс төлеу
выплата %-го дохода свыше …
документарная проверка по аккредитиву, выпущенного в рамках кредитных линий
дополнительное вознаграждение при вынесении решения судом в пользу клиента
доход, связанный с получением вознаграждения (интереса)
доход, связанный с получением вознаграждения (интереса) от депозитов в других банках
доход, связанный с получением вознаграждения (интереса) по кредитам
доход, связанный с получением вознаграждения (интереса) по операциям
кері “Репо” операциялары бойынша сыйақы (мүдде) алумен байланысты табыс
доход, связанный с получением вознаграждения (интереса) по операциям обратного “Репо”
доход, связанный с получением вознаграждения (интереса) по ценным бумагам
за каждое физическое лицо, обозначенное в списке юридического лица
басқа банкілердің алдындағы бастапқы өтеу мерзімі үш айға дейінгі (үш айдан артық) берешек
задолженность перед другими банками с первоначальным сроком погашения до трех месяцев (более трех месяцев)
запросы, связанные с инкассо
запросы, связанные с операцией по аккредитиву
бағалы қағаздарды “депо” шотына есептеу
зачисление ценных бумаг на счет “депо”
резиденттер мен бейрезиденттердің чектерін қолма-қол ақшасыз (қолма-қол ақша) нысанда есептеу
сауда орындарында халықаралық карточкалардың барлық түрлері бойынша қызмет көрсеткені үшін комиссия
комиссия за обслуживание в торговых точках по всем видам международных карточек
дебеттік карточкалар бойынша шотқа қолма-қол ақшаны есептеу кезінде қызмет көрсеткені үшін комиссия
комиссия за обслуживание при наличных зачислениях на счет по дебетным карточкам
сауда және сервистік орындардан дебеттік карточкалар бойынша қызмет көрсеткені үшін комиссия
комиссия за обслуживание с торговых и сервисных точек по дебетным карточкам
дебеттік карточкалар бойынша карточкалық шотқа қолма-қол ақшасыз аудару кезіндегі комиссия
комиссия при безналичных перечислениях на карточный счет по дебетным карточкам
конвертация, айырбастау
кредит, несие
несиелендіру, несие беру
кредиты, необеспеченные недвижимостью
кредиты, обеспеченные недвижимостью
дебиторлық берешек және шартты міндеттемелер бо-йынша шеккен залалды өтеуге арналған сақтық қорды шегеру
минус резерв на покрытие убытков по дебиторской задолженности и условным обязательствам
нетто депозиттер, таза депозиттер
нетто несиелер, таза несиелер
депозиттік шоттан нақты валютаны сатып алу/сату жөніндегі операциялар
операции по покупке/продаже наличной валюты с депозитного счета
ақы, ақы төлеу
сауда мәмілелеріне арналған жобаларға жасалған кешенді банк сараптамасы үшін ақы төлеу
банк жүргізетін қосымша зерттеулер негізінде жобаларға жасалатын кешенді банк сараптамасы үшін ақы төлеу
оплата за комплексную банковскую экспертизу проектов на основе дополнительных исследований, проводимых банком
ақпарат негізінде жобаларға жасалатын кешенді банк сараптамасы үшін ақы төлеу
резиденттер мен бейрезиденттердің чектеріне қолма-қол ақшасыз (қолма-қол ақшалай) нысанда ақы төлеу
организация, осуществляющая отдельные виды банковских операций
шетел банкісінің мақұлдауы алынған кепілдікті шығаруға өтініш бойынша клиенттің пікірі
отзыв клиентом заявления на выпуск гарантии, на которое получено одобрение инобанка
мерзімі кейінге қалдырылған төлем, мерзімі өткен төлем
аудару, аударма, аударым
қаражатты карточкалық шоттан банк ішіндегі дербес шотқа және басқа банкілерге аудару
перевод средств с карточного счета на лицевой счет внутри банка и в другие банки
шетел банкілерінен түсетін кепілдіктер мен хабарламалар мәтіндерінің аудармасы
перевод текстов гарантий и сообщений, поступающих от иностранных банков
төлем құжаты белгіленбеген уақытқа берілгенде басқа банкілердің клиенттерінің пайдасына қаражат аудару
переводы средств в пользу клиентов других банков при предоставлении платежного документа в неустановленное время
мұралану құқығы туралы куәлік негізінде немесе басқа себептер бойынша шотты қайта ресімдеу
переоформление счета на основании свидетельства о праве на наследство или по другим причинам
санау, қайта есептеу
дебеттік карточкалар бойынша қолма-қол ақша беру кезінде банкноттарды санау
пересчет при выдаче наличных денег по беспроцентным вкладам до востребования
халықаралық карточкалардың барлық түрлері бойынша банк бөлімшелерінде қолма-қол ақшаны алу кезінде банкноттарды санау
пересчет банкнот при снятии наличности по всем видам международных карточек в отделениях банка
халықаралық карточкалардың барлық түрлері бойынша басқа банкілердің банк бөлімшелері мен банкоматтарында қолма-қол ақшаны алу кезінде банкноттарды санау
пересчет банкнот при снятии наличности по всем видам международных карточек в отделениях и банкоматах иных банков
мерзімі мен сомасына қарай банкінің қолданыстағы %-дық мөлшерлемелеріне сәйкес келісу бойынша
по согласованию в соответствии с действующими %-ми ставками банка в зависимости от срока и суммы
бағалы қағаздар айналысының шарттарына қарай банкінің ағымдағы тарифтері бойынша
подготовка бизнес-плана на основе дополнительных исследований, проводимых банком
подготовка бизнес-плана на основе информации, предоставляемой заказчиком
барлық қажетті құжаттарды алдырып, зерделейтін кінәрат-талаптар мен қуынымдар дайындау
подготовка претензий и исков с истребованием и изучением всех необходимых документов
банк жүргізетін қосымша зерттеулер негізінде қаржы-экономикалық бөлім дайындау
подготовка финансово-экономического раздела на основе дополнительных исследований, проводимых банком
подготовка финансово-экономического раздела на основе информации, предоставляемой заказчиком
клиент шарттарының, келісімшарттарының, келісімдерінің құқықтық сараптамасы
правовая экспертиза договоров, контрактов, соглашений клиента
өтінуші беретін ақпарат негізінде қаржыландыру жобаларын құқықтық сараптау
правовая экспертиза проектов финансирования на основе информации, предоставляемой заявителем
қайталама нарықтағы мәмілелердің нәтижелері туралы қор биржасынан ақпарат беру
предоставление информации о результатах сделок на вторичном рынке с фондовой биржи
компьютерлік-модемдік байланыс бойынша қаржылық және анықтамалық ақпарат беру
предоставление финансовой и справочной информации по компьютерно-модемной связи
клиенттің шотына ТМД елдерінің валютасы түрінде қолма-қол қаражат қабылдау
инкассоға еркін айырбасталатын валюта мен шектеулі айырбасталатын валюта түрінде төлем құжаттарын қабылдау
прием платежных документов на инкассо в СКВ, ОКВ
құжаттарды жөнелтуге қабылдау және дайындау (құжаттарды тексеруден бас тартқан жағдайда)
принятие и подготовка документов к отправке (в случае отказа от проверки документов)
прочие доходы, связанные с получением вознаграждения (интереса)
прочие расходы, связанные с выплатой вознаграждения (интереса)
жеке-дара шарттар, келісімшарттар әзірлеу
разработка индивидуальных договоров, контрактов
клиенттің нақты құқықтық қатынастары үшін жеке-дара шарттар, келісімшарттар әзірлеу
разработка индивидуальных договоров, контрактов для конкретных правовых отношений клиента
клиент қызметінің негізгі бағыттарына сәйкес шарттардың тұрпаттық нысандарын әзірлеу
разработка типовых форм договоров в соответствии с основными направлениями деятельности клиента
расходы, связанные с получением вознаграждения (интереса)
жинақ ақша депозиттері, аманат депозиттер
жоба алдындағы, маркетингілік, техникалық ақпаратты жинап, өңдеу
сбор и обработка предпроектной, маркетинговой, технической информации
собственные акции, выкупленные у акционеров
совокупные расходы, связанные с получением вознаграждения (интереса)
совокупный доход, связанный с получением вознаграждения (интереса)
нормативтік құжаттар, талдамалы шолулар, түсініктемелер, нұсқаулықтар жинақтарын құрастыру
составление сборников нормативных актов, аналитических обзоров, комментариев, инструкций
“депо” шотынан бағалы қағаздарды есептен шығару
списание ценных бумаг с счета “депо”
бастапқы өтеу мерзімі үш айға дейінгі/үш айдан астам мерзімдік депозиттер
срочные депозиты с первоначальным сроком погашения до трех месяцев/более трех месяцев
төлеу мерзімі 5 жылға дейінгі (5 жылдан астам) уақыт кезеңіне қалған бағынышты берешек
субординированная задолженность с оставшимся до срока выплаты периодом времени до 5 лет (более чем 5 лет)
қойылған кінәрат-талапты қанағаттандырмай шетел банкісінің талаптарын реттеу
урегулирование требований инобанка без удовлетворения выставленной претензии
банкінің қызмет көрсетулері, банк көрсететін қызметтер
ценные бумаги, выпущенные в обращение
ценные бумаги, годные для продажи
кері “Репо” туралы келісім бойынша сатып алынған бағалы қағаздар
ценные бумаги, купленные по соглашению об обратном “Репо”
ценные бумаги, предназначенные для продажи
“Репо” келісімі бойынша сатылған бағалы қағаздар
ценные бумаги, проданные по соглашению “Репо”
ценные бумаги, удерживаемые до погашения
чистый доход, связанный с выплатой вознаграждения (интереса)
чистый нереализованный доход (убытки) по ценным бумагам, годным для продажи
дебеттік карточкалар бойынша қолма-қол ақша беру кезінде банкноттарды сақтау
шарттардың, келісімдердің, келісімшарттардың, кепілдіктердің жазбаша қорытынды берілетін заңи сараптамасы
юридическая экспертиза договоров, соглашений, контрактов, гарантий с предоставлением письменного заключения
жылдық сыйақының … %-ы
… % годовых
тоқсандағы … %
… % за квартал
өндіріп алынған соманың … %-ы
… % от взысканной суммы
өндірілген транзакция көлемінен … %
… % от объема произведенных транзакций
алынған табыстан … %
… % от полученного дохода
түскен сомадан … %
… % от поступившей суммы
сомадан … %
… % от суммы
ескі купюр сомасынан … %
… % от суммы ветхих купюр
ақшалай түсімнен … %
… % от суммы выручки
ақы төлеуге пайдаланылған ақшалай түсімнен … %
… % от суммы выручки, использованной для оплаты
ақы төлеуге ұсынылған талаптың сомасынан … %
… % от суммы выставленного требования на оплату
қойылған кінәрат-талаптың сомасынан … %
… % от суммы выставленной претензии
кепілдік сомасынан … %
… % от суммы гарантии
жылдық сыйақы сомасынан … %
… % от суммы годовых
бір айдағы сомадан … %
… % от суммы за месяц
жоба сомасынан … %
… % от суммы проекта
мәміле сомасынан … %
… % от суммы сделки
Казахско-русский экономический словарь > Банкінің қызмет көрсетуі кезінде қолданылатын кейбір аталымдар, сөздер мен сөз тіркестері
-
3 Банкінің қызмет көрсетуі кезінде қолданылатын кейбір аталымдар, сөздер мен сөз тіркестері
Некоторые термины, слова и словосочетания, применяемые при банковских услугахаккредитивы, выпущенные в рамках кредитных линий
аккредитивы, не использованные до истечения срока
акцептеу, ризалық беру
қаржыландыру, қаржы бөлу
жіктелген активтер мен шартты міндеттемелер бойынша залалдарды өтеуге арналған қаржыландыру
ассигнование на покрытие убытков по классифицированным активам и условным обязательствам
“электронды” клиенттердің шотын жүргізу
ведение счета “электронных” клиентов
“наразылық білдірілген” (наразылық білдірілмеген) инкассо бойынша төленбеген құжаттарды қайтару
возврат неоплаченных документов по инкассо “с протестованием” (без протестования)
вознаграждение (интерес), выплаченное по депозитам
“Репо” келісімі бойынша төленбеген сыйақы (мүдде)
вознаграждение (интерес), выплаченное по соглашениям “Репо”
“депо” шотынан көшірме беру
выдача выписок со счета “депо”
…-ге дейін %-дық табыс төлеу
выплата %-го дохода до …
…-ден …-ге дейін %-дық табыс төлеу
выплата %-го дохода от … до …
…-ден артық %-дық табыс төлеу
выплата %-го дохода свыше …
документарная проверка по аккредитиву, выпущенного в рамках кредитных линий
дополнительное вознаграждение при вынесении решения судом в пользу клиента
доход, связанный с получением вознаграждения (интереса)
доход, связанный с получением вознаграждения (интереса) от депозитов в других банках
доход, связанный с получением вознаграждения (интереса) по кредитам
доход, связанный с получением вознаграждения (интереса) по операциям
кері “Репо” операциялары бойынша сыйақы (мүдде) алумен байланысты табыс
доход, связанный с получением вознаграждения (интереса) по операциям обратного “Репо”
доход, связанный с получением вознаграждения (интереса) по ценным бумагам
за каждое физическое лицо, обозначенное в списке юридического лица
басқа банкілердің алдындағы бастапқы өтеу мерзімі үш айға дейінгі (үш айдан артық) берешек
задолженность перед другими банками с первоначальным сроком погашения до трех месяцев (более трех месяцев)
запросы, связанные с инкассо
запросы, связанные с операцией по аккредитиву
бағалы қағаздарды “депо” шотына есептеу
зачисление ценных бумаг на счет “депо”
резиденттер мен бейрезиденттердің чектерін қолма-қол ақшасыз (қолма-қол ақша) нысанда есептеу
сауда орындарында халықаралық карточкалардың барлық түрлері бойынша қызмет көрсеткені үшін комиссия
комиссия за обслуживание в торговых точках по всем видам международных карточек
дебеттік карточкалар бойынша шотқа қолма-қол ақшаны есептеу кезінде қызмет көрсеткені үшін комиссия
комиссия за обслуживание при наличных зачислениях на счет по дебетным карточкам
сауда және сервистік орындардан дебеттік карточкалар бойынша қызмет көрсеткені үшін комиссия
комиссия за обслуживание с торговых и сервисных точек по дебетным карточкам
дебеттік карточкалар бойынша карточкалық шотқа қолма-қол ақшасыз аудару кезіндегі комиссия
комиссия при безналичных перечислениях на карточный счет по дебетным карточкам
конвертация, айырбастау
кредит, несие
несиелендіру, несие беру
кредиты, необеспеченные недвижимостью
кредиты, обеспеченные недвижимостью
дебиторлық берешек және шартты міндеттемелер бо-йынша шеккен залалды өтеуге арналған сақтық қорды шегеру
минус резерв на покрытие убытков по дебиторской задолженности и условным обязательствам
нетто депозиттер, таза депозиттер
нетто несиелер, таза несиелер
депозиттік шоттан нақты валютаны сатып алу/сату жөніндегі операциялар
операции по покупке/продаже наличной валюты с депозитного счета
ақы, ақы төлеу
сауда мәмілелеріне арналған жобаларға жасалған кешенді банк сараптамасы үшін ақы төлеу
банк жүргізетін қосымша зерттеулер негізінде жобаларға жасалатын кешенді банк сараптамасы үшін ақы төлеу
оплата за комплексную банковскую экспертизу проектов на основе дополнительных исследований, проводимых банком
ақпарат негізінде жобаларға жасалатын кешенді банк сараптамасы үшін ақы төлеу
резиденттер мен бейрезиденттердің чектеріне қолма-қол ақшасыз (қолма-қол ақшалай) нысанда ақы төлеу
организация, осуществляющая отдельные виды банковских операций
шетел банкісінің мақұлдауы алынған кепілдікті шығаруға өтініш бойынша клиенттің пікірі
отзыв клиентом заявления на выпуск гарантии, на которое получено одобрение инобанка
мерзімі кейінге қалдырылған төлем, мерзімі өткен төлем
аудару, аударма, аударым
қаражатты карточкалық шоттан банк ішіндегі дербес шотқа және басқа банкілерге аудару
перевод средств с карточного счета на лицевой счет внутри банка и в другие банки
шетел банкілерінен түсетін кепілдіктер мен хабарламалар мәтіндерінің аудармасы
перевод текстов гарантий и сообщений, поступающих от иностранных банков
төлем құжаты белгіленбеген уақытқа берілгенде басқа банкілердің клиенттерінің пайдасына қаражат аудару
переводы средств в пользу клиентов других банков при предоставлении платежного документа в неустановленное время
мұралану құқығы туралы куәлік негізінде немесе басқа себептер бойынша шотты қайта ресімдеу
переоформление счета на основании свидетельства о праве на наследство или по другим причинам
санау, қайта есептеу
дебеттік карточкалар бойынша қолма-қол ақша беру кезінде банкноттарды санау
пересчет при выдаче наличных денег по беспроцентным вкладам до востребования
халықаралық карточкалардың барлық түрлері бойынша банк бөлімшелерінде қолма-қол ақшаны алу кезінде банкноттарды санау
пересчет банкнот при снятии наличности по всем видам международных карточек в отделениях банка
халықаралық карточкалардың барлық түрлері бойынша басқа банкілердің банк бөлімшелері мен банкоматтарында қолма-қол ақшаны алу кезінде банкноттарды санау
пересчет банкнот при снятии наличности по всем видам международных карточек в отделениях и банкоматах иных банков
мерзімі мен сомасына қарай банкінің қолданыстағы %-дық мөлшерлемелеріне сәйкес келісу бойынша
по согласованию в соответствии с действующими %-ми ставками банка в зависимости от срока и суммы
бағалы қағаздар айналысының шарттарына қарай банкінің ағымдағы тарифтері бойынша
подготовка бизнес-плана на основе дополнительных исследований, проводимых банком
подготовка бизнес-плана на основе информации, предоставляемой заказчиком
барлық қажетті құжаттарды алдырып, зерделейтін кінәрат-талаптар мен қуынымдар дайындау
подготовка претензий и исков с истребованием и изучением всех необходимых документов
банк жүргізетін қосымша зерттеулер негізінде қаржы-экономикалық бөлім дайындау
подготовка финансово-экономического раздела на основе дополнительных исследований, проводимых банком
подготовка финансово-экономического раздела на основе информации, предоставляемой заказчиком
клиент шарттарының, келісімшарттарының, келісімдерінің құқықтық сараптамасы
правовая экспертиза договоров, контрактов, соглашений клиента
өтінуші беретін ақпарат негізінде қаржыландыру жобаларын құқықтық сараптау
правовая экспертиза проектов финансирования на основе информации, предоставляемой заявителем
қайталама нарықтағы мәмілелердің нәтижелері туралы қор биржасынан ақпарат беру
предоставление информации о результатах сделок на вторичном рынке с фондовой биржи
компьютерлік-модемдік байланыс бойынша қаржылық және анықтамалық ақпарат беру
предоставление финансовой и справочной информации по компьютерно-модемной связи
клиенттің шотына ТМД елдерінің валютасы түрінде қолма-қол қаражат қабылдау
инкассоға еркін айырбасталатын валюта мен шектеулі айырбасталатын валюта түрінде төлем құжаттарын қабылдау
прием платежных документов на инкассо в СКВ, ОКВ
құжаттарды жөнелтуге қабылдау және дайындау (құжаттарды тексеруден бас тартқан жағдайда)
принятие и подготовка документов к отправке (в случае отказа от проверки документов)
прочие доходы, связанные с получением вознаграждения (интереса)
прочие расходы, связанные с выплатой вознаграждения (интереса)
жеке-дара шарттар, келісімшарттар әзірлеу
разработка индивидуальных договоров, контрактов
клиенттің нақты құқықтық қатынастары үшін жеке-дара шарттар, келісімшарттар әзірлеу
разработка индивидуальных договоров, контрактов для конкретных правовых отношений клиента
клиент қызметінің негізгі бағыттарына сәйкес шарттардың тұрпаттық нысандарын әзірлеу
разработка типовых форм договоров в соответствии с основными направлениями деятельности клиента
расходы, связанные с получением вознаграждения (интереса)
жинақ ақша депозиттері, аманат депозиттер
жоба алдындағы, маркетингілік, техникалық ақпаратты жинап, өңдеу
сбор и обработка предпроектной, маркетинговой, технической информации
собственные акции, выкупленные у акционеров
совокупные расходы, связанные с получением вознаграждения (интереса)
совокупный доход, связанный с получением вознаграждения (интереса)
нормативтік құжаттар, талдамалы шолулар, түсініктемелер, нұсқаулықтар жинақтарын құрастыру
составление сборников нормативных актов, аналитических обзоров, комментариев, инструкций
“депо” шотынан бағалы қағаздарды есептен шығару
списание ценных бумаг с счета “депо”
бастапқы өтеу мерзімі үш айға дейінгі/үш айдан астам мерзімдік депозиттер
срочные депозиты с первоначальным сроком погашения до трех месяцев/более трех месяцев
төлеу мерзімі 5 жылға дейінгі (5 жылдан астам) уақыт кезеңіне қалған бағынышты берешек
субординированная задолженность с оставшимся до срока выплаты периодом времени до 5 лет (более чем 5 лет)
қойылған кінәрат-талапты қанағаттандырмай шетел банкісінің талаптарын реттеу
урегулирование требований инобанка без удовлетворения выставленной претензии
банкінің қызмет көрсетулері, банк көрсететін қызметтер
ценные бумаги, выпущенные в обращение
ценные бумаги, годные для продажи
кері “Репо” туралы келісім бойынша сатып алынған бағалы қағаздар
ценные бумаги, купленные по соглашению об обратном “Репо”
ценные бумаги, предназначенные для продажи
“Репо” келісімі бойынша сатылған бағалы қағаздар
ценные бумаги, проданные по соглашению “Репо”
ценные бумаги, удерживаемые до погашения
чистый доход, связанный с выплатой вознаграждения (интереса)
чистый нереализованный доход (убытки) по ценным бумагам, годным для продажи
дебеттік карточкалар бойынша қолма-қол ақша беру кезінде банкноттарды сақтау
шарттардың, келісімдердің, келісімшарттардың, кепілдіктердің жазбаша қорытынды берілетін заңи сараптамасы
юридическая экспертиза договоров, соглашений, контрактов, гарантий с предоставлением письменного заключения
жылдық сыйақының … %-ы
… % годовых
тоқсандағы … %
… % за квартал
өндіріп алынған соманың … %-ы
… % от взысканной суммы
өндірілген транзакция көлемінен … %
… % от объема произведенных транзакций
алынған табыстан … %
… % от полученного дохода
түскен сомадан … %
… % от поступившей суммы
сомадан … %
… % от суммы
ескі купюр сомасынан … %
… % от суммы ветхих купюр
ақшалай түсімнен … %
… % от суммы выручки
ақы төлеуге пайдаланылған ақшалай түсімнен … %
… % от суммы выручки, использованной для оплаты
ақы төлеуге ұсынылған талаптың сомасынан … %
… % от суммы выставленного требования на оплату
қойылған кінәрат-талаптың сомасынан … %
… % от суммы выставленной претензии
кепілдік сомасынан … %
… % от суммы гарантии
жылдық сыйақы сомасынан … %
… % от суммы годовых
бір айдағы сомадан … %
… % от суммы за месяц
жоба сомасынан … %
… % от суммы проекта
мәміле сомасынан … %
… % от суммы сделки
Қазақ-орыс анықтағыш-тілашар банктік жүйенің жұмыскерлерінің > Банкінің қызмет көрсетуі кезінде қолданылатын кейбір аталымдар, сөздер мен сөз тіркестері
-
4 Коммерциялық банкінің актив операциялары
Актив операциялар – банкінің меншікті және тартылынды қаражатын пайда алу үшін орналастыру жөніндегі операциялар. Банкінің жалпы өтемпаздығы, табыстылығы, демек, қаржылық сенімділігі мен тұрақтылығы актив операциялардың сапалы жүзеге асырылуына байланысты.
Активные операции – операции по размещению собственных и привлеченных средств банка для получения прибыли. От качественного осуществления активных операций зависят ликвидность, доходность, а следовательно, финансовая надежность и устойчивость банка в целом.
Банкінің актив операциялары экономикалық мазмұнына қарай мына түрлерге бөлінеді:
Активные операции банка в зависимости от их экономического содержания делятся на:
- кредиттік (несиелік) операциялар;
- кредитные (ссудные);
- инвестициялық операциялар;
- инвестиционные;
- кепілдікті операциялар;
- гарантийные;
- комиссиялық операциялар;
- комиссионные;
- бағалы қағаздармен жасалатын операциялар.
- операции с ценными бумагами.
По каким признакам классифицируются кредиты, предоставляемые банком?
Несие түрлі белгілеріне қарай мыналарға жіктелуі мүмкін:
Кредиты могут быть классифицированы по различным признакам:
- қарызгерлердің тұрпаттары бойынша – кәсіпорындарға, билік органдарына, халыққа, банкілерге берілетін несие;
- по типам заемщиков – ссуды предприятиям, органам власти, населению, банкам;
- пайдалану мерзіміне қарай – қысқа мерзімді, орта мерзімді, ұзақ мерзімді несие;
- по срокам пользования – краткосрочные, среднесрочные, долгосрочные;
- қарызгердің жұмыс істеу аясына қарай – өндіріс аясының кәсіпорындарына берілетін несие және айналыс аясының кәсіпорындарына берілетін несие;
- по сфере функционирования заемщика – ссуды предприятиям сферы производства и ссуды предприятиям сферы обращения;
- қарызгердің тиесілі салаларына қарай – өнеркәсіпке, көлікке, құрылысқа, ауыл шаруашылығына, саудаға берілетін несие;
- по отраслям принадлежности заемщика – ссуды в промышленность, транспорт, строительство, сельское хозяйство, торговлю;
- қамтамасыз етілу сипатына қарай – кепілді, кепілдікті, сақтандырылған, қамтамасыз етілмеген (бланкілік) несие;
- по характеру обеспечения – залоговые, гарантированные, застрахованные, необеспеченные (бланковые);
- өтелу әдістеріне қарай – бір мезгілде және бөліктеп өтелетін несие.
- по методам погашения – погашаемые единовременно и частями.
Несие беру кезінде банк әлуетті қарызгерден несиенің материалдық тұрғыдан қамтамасыз етілуін және қарызгердің заңи құқықтылығын сипаттайтын құжаттар пакетін талап етеді.
При выдаче кредита банк требует от потенциального заемщика пакет документов, характеризующих материальную обеспеченность кредита и юридическую правомочность заемщика.
Егер несие беру кезінде талап етілетін құжаттар пакетін егжей-тегжейлі атап көрсетер болсақ, онда олар:
Если подробнее перечислить пакет документов, который требуется при выдаче кредита, то это:
- құрылтай құжаттары;
- учредительные документы;
- несиенің қайтарылу мүмкіндігі мен шығындардың өтелу мерзімі айқындалатын бизнес-жоспар (техникалық-экономикалық негіздеме);
- бизнес-план (технико-экономическое обоснование), на основе которого определяются возможность возврата ссуды и срок окупаемости затрат;
- несиені алу мақсаты тиянақталған келісімшарт немесе оның көшірмесі;
- контракт или его копия, фиксирующие цель получения кредита;
- бухгалтерлік теңгерім және оның кейбір қосымшалары;
- бухгалтерский баланс и некоторые приложения к нему;
- басқа банкілермен жасасылған несие шарттары;
- кредитные договоры с другими банками;
- кепіл немесе кепілгерлік шарты;
- договор залога или поручительства;
- несие шартында белгіленген мерзімге сәйкес несиені қайтару жөніндегі мерзімді міндеттеме-тапсырма;
- срочное обязательство-поручение на возврат ссуды согласно срокам, установленным в кредитном договоре;
- несиені алу жөніндегі шарт, онда несиенің сомасы, мерзімі мен мақсаты көрсетіледі.
- заявление на получение ссуды с указанием суммы, срока и цели кредита.
Инвестициялық операциялар — банкінің бірлескен шаруашылық-қаржылық және коммерциялық қызметі, сондай-ақ басқа несие ұйымдарына мерзімді салымдар түрінде орналастыру мақсатында өз қаражатын бағалы қағаздарға және үлеспұлдарға ивестициялау жөніндегі операциялары.
Инвестиционные операции — это операции по инвестированию банком своих средств в ценные бумаги и паи небанковских структур в целях совместной хозяйственно-финансовой и коммерческой деятельности, а также размещения в виде срочных вкладов в других кредитных организациях.
Бұл белгіленген шарттар басталған кезде банкінің өз клиентінің борышын үшінші тұлғаға төлеуі кепілдігін (кепілгерлігін) беруі жөніндегі операциялар.
Это операции по выдаче банком гарантии (поручительства) уплаты долга клиента третьему лицу при наступлении определенных условий.
Бұл банк өз клиенттерінің тапсырмасы бойынша орындайтын және олардан комиссиялық алым түрінде ақы алатын операциялар. Негізгі комиссиялық операциялардың қатарына:
Это операции, которые банк выполняет по поручению своих клиентов и взимает с них плату в виде комиссионных. К числу основных комиссионных операций относятся расчетно-кассовые операции, которые связаны с:
- теңгемен және шетел валютасымен есептелетін шоттарды жүргізумен;
- ведением счетов в тенге и иностранной валюте;
клиенттің есеп айырысуымен және төлемдер төлеуімен;
осуществлением расчетов и платежей клиента;
клиентке аударылған қаражатты алумен және оны қолма-қол ақшасыз нысанда шотқа есептеумен;
получением и зачислением перечисленных клиенту средств на счет в безналичной форме;
қолма-қол ақшаны шоттан алып берумен, оны шотқа салумен, сақтаумен және тасымалдаумен байланысты жасалатын есеп айырысу-кассалық операциялар жатады.
выдачей наличных денег со счета, внесением их на счет, хранением и перевозкой.
Банкілер бағалы қағаздармен операция жасау кезінде қандай атқарымдарды орындайды?
Банк комиссия шарты немесе тапсырма негізінде клиенттің есебінен және тапсыруымен бағалы қағаздарды сатып алу-сату кезінде делдалдық міндеттерді орындайды.
Банк выполняет посреднические функции при купле-продаже ценных бумаг за счет и по поручению клиента на основании договора комиссии или поручения.
Бағалы қағаздармен операцияларды жүзеге асыру кезінде банкіге қандай құқықтар берілген?
Банкілер:
Банк имеет право выступать в качестве:
- бағалы қағаздар нарығында делдал қызметін жүзеге асыра алатын инвестициялық институттар;
- инвестиционных институтов, которые могут осуществлять деятельность на рынке ценных бумаг в качестве посредника;
- инвестициялық кеңесші;
- инвестиционного консультанта;
- инвестициялық компания;
- инвестиционной компании;
- инвестициялық қор ретінде әрекет етуге құқылы.
- инвестиционного фонда.
Бағалы қағаздармен жасалатын операцияларға мыналар жатады:
К операциям с ценными бумагами относятся:
- қор биржаларында құнды саналатын бағалы қағаздармен жасалатын операциялар;
- операции с ценными бумагами, котирующимися на фондовых биржах;
- векселдермен жасалатын операциялар;
- операции с векселями;
- есептеу және қайта есептеу операциялары;
- учетные и переучетные операции;
вексельдерге наразылық білдіру операциялары;
операции по протесту векселей;
- вексельдерді инкассолау, домицильдеу, акцептеу, индоссолау жөніндегі операциялар;
- операции по инкассированию, домицилированию, акцепту, индоссированию векселей;
- вексельдік тапсырмалар беру жөніндегі операциялар;
- операции по выдаче вексельных поручений;
- вексельдерді сақтау жөніндегі операциялар;
- операции по хранению векселей;
- вексельдерді аукционда сату жөніндегі операциялар.
- операции по продаже векселей на аукционе.
Трастылық (сенімгерлік) операцияларға қызмет көрсетудің қандай түрлері кіреді?
Трастылық операцияларға қызмет көрсетудің мынадай түрлері кіреді:
В трастовые операции могут входить следующие виды услуг:
- белгілі бір ақы үшін фирмалар мен жеке тұлғалардың қаржы істері мен меншігін басқару;
- управление финансовыми делами и собственностью фирм и частных лиц за определенную плату;
- трастылық бөлімдер арқылы өз клиенттерінің бағалы қағаздар қоржынын басқару;
- управление через трастовые отделы портфелями ценных бумаг своих клиентов;
- акциялар мен облигациялар шығарушы корпорацияларға агент қызметтерін көрсету;
- предоставление агентских услуг корпорациям, выпускающим акции и облигации;
- өсиет бойынша қамқоршылар болу;
- выступление в качестве попечителей по завещанию;
- жекелеген бағалы қағаздарды және олардың қоржындарын сенімгерлікпен басқаруға беру;
- передача в доверительное управление отдельных ценных бумаг и их портфелей;
- бағалы қағаздарға қызмет көрсетумен байланысты төлемдік атқарымдар;
- платежные функции, связанные с обслуживанием ценных бумаг;
- зейнетақылық және инвестициялық қорлардың активтерін басқару, т.б.
- управление активами пенсионных и инвестиционных фондов и др.
Шетел валютасымен жасалатын операциялар:
Операции с иностранной валютой включают:
- шетел валютасын сатып алу-сату операцияларын;
- операции купли-продажи иностранной валюты;
- ақша аккредитивтерін төлеуді және ұсынуды;
- оплату и выставление денежных аккредитивов;
- шетел банкілерінің жол чектерін сатып алуды және төлеуді;
- покупку и оплату дорожных чеков иностранных банков;
- пластикалық карталар шығаруды және оларға қызмет көрсетуді;
- выпуск и обслуживание пластиковых карт;
- халықаралық есеп айырысуды қамтиды.
- осуществление международных расчетов.
Какую роль играют банки, выступая в качестве финансового консультанта?
Тәжірибелі мамандар жұмыс істейтін банкілер, әсіресе несиені, жинақ ақшаны оңтайлы пайдалану, қаражатты инвестициялау туралы мәселе туындаған кезде білікті кеңес бере алады.
Банки, где работают опытные специалисты, могут дать квалифицированный совет, особенно когда вопрос стоит об оптимальном использовании кредита, сбережений, инвестировании средств.
Банк клиенттерге белгілі бір ақы үшін коммерциялық сипатта да, бейкоммерциялық сипатта да ақпарат беретін қызметтер көрсетеді.
Банк за определенную плату предоставляет клиентам информацию как коммерческого, так и некоммерческого характера.
Банк аралық несие – бір коммерциялық банк екінші банкіге беретін несие түрі.
Межбанковский кредит – это вид кредитов, предоставляемых одним коммерческим банком другому.
Мұндай несие банк аралық нарықта сатып алынады және сатылады.
Купля-продажа такого кредита осуществляется на межбанковском рынке.
Банк аралық нарық – несие капиталдары нарығының бір бөлігі, мұнда банкілер несие мекемелерінің уақытша бос ақшалай ресурстарын тартып, негізінен банк аралық депозиттер нысанында белгілі бір уақытқа орналастырады.
Межбанковский рынок – это часть рынка ссудных капиталов, где временно свободные денежные ресурсы кредитных учреждений привлекаются и размещаются банками преимущественно в форме межбанковских депозитов на определенные сроки.
Банк аралық нарықтың қаражатын қарызгер-банкілер өзінің активтік операцияларын жабу үшін, сондай-ақ банкілердің теңгерімдерінің өтімділігін жабу үшін пайдаланады.
Средства межбанковского рынка используются банками-заемщиками для покрытия своих активных операций, а также для покрытия ликвидности балансов банков.
Банк аралық несиені сатып алу-сату еркін нарықтағы мәмілелер нысанында, сондай-ақ тығыз ынтымақтастықтағы банкілер бір-біріне өзара мүдделерден туындайтын шарттар негізінде несие беретін “жабық” нарықтағы мәмілелер нысанында берілуі мүмкін.
Купля-продажа межбанковских кредитов возможна в форме сделок на свободном рынке, а также в форме сделок на “закрытом” рынке, где кредиты предоставляются друг другу тесно сотрудничающими банками на условиях, вытекающих из взаимных интересов.
Казахско-русский экономический словарь > Коммерциялық банкінің актив операциялары
-
5 Коммерциялық банкінің актив операциялары
Актив операциялар – банкінің меншікті және тартылынды қаражатын пайда алу үшін орналастыру жөніндегі операциялар. Банкінің жалпы өтемпаздығы, табыстылығы, демек, қаржылық сенімділігі мен тұрақтылығы актив операциялардың сапалы жүзеге асырылуына байланысты.
Активные операции – операции по размещению собственных и привлеченных средств банка для получения прибыли. От качественного осуществления активных операций зависят ликвидность, доходность, а следовательно, финансовая надежность и устойчивость банка в целом.
Банкінің актив операциялары экономикалық мазмұнына қарай мына түрлерге бөлінеді:
Активные операции банка в зависимости от их экономического содержания делятся на:
- кредиттік (несиелік) операциялар;
- кредитные (ссудные);
- инвестициялық операциялар;
- инвестиционные;
- кепілдікті операциялар;
- гарантийные;
- комиссиялық операциялар;
- комиссионные;
- бағалы қағаздармен жасалатын операциялар.
- операции с ценными бумагами.
По каким признакам классифицируются кредиты, предоставляемые банком?
Несие түрлі белгілеріне қарай мыналарға жіктелуі мүмкін:
Кредиты могут быть классифицированы по различным признакам:
- қарызгерлердің тұрпаттары бойынша – кәсіпорындарға, билік органдарына, халыққа, банкілерге берілетін несие;
- по типам заемщиков – ссуды предприятиям, органам власти, населению, банкам;
- пайдалану мерзіміне қарай – қысқа мерзімді, орта мерзімді, ұзақ мерзімді несие;
- по срокам пользования – краткосрочные, среднесрочные, долгосрочные;
- қарызгердің жұмыс істеу аясына қарай – өндіріс аясының кәсіпорындарына берілетін несие және айналыс аясының кәсіпорындарына берілетін несие;
- по сфере функционирования заемщика – ссуды предприятиям сферы производства и ссуды предприятиям сферы обращения;
- қарызгердің тиесілі салаларына қарай – өнеркәсіпке, көлікке, құрылысқа, ауыл шаруашылығына, саудаға берілетін несие;
- по отраслям принадлежности заемщика – ссуды в промышленность, транспорт, строительство, сельское хозяйство, торговлю;
- қамтамасыз етілу сипатына қарай – кепілді, кепілдікті, сақтандырылған, қамтамасыз етілмеген (бланкілік) несие;
- по характеру обеспечения – залоговые, гарантированные, застрахованные, необеспеченные (бланковые);
- өтелу әдістеріне қарай – бір мезгілде және бөліктеп өтелетін несие.
- по методам погашения – погашаемые единовременно и частями.
Несие беру кезінде банк әлуетті қарызгерден несиенің материалдық тұрғыдан қамтамасыз етілуін және қарызгердің заңи құқықтылығын сипаттайтын құжаттар пакетін талап етеді.
При выдаче кредита банк требует от потенциального заемщика пакет документов, характеризующих материальную обеспеченность кредита и юридическую правомочность заемщика.
Егер несие беру кезінде талап етілетін құжаттар пакетін егжей-тегжейлі атап көрсетер болсақ, онда олар:
Если подробнее перечислить пакет документов, который требуется при выдаче кредита, то это:
- құрылтай құжаттары;
- учредительные документы;
- несиенің қайтарылу мүмкіндігі мен шығындардың өтелу мерзімі айқындалатын бизнес-жоспар (техникалық-экономикалық негіздеме);
- бизнес-план (технико-экономическое обоснование), на основе которого определяются возможность возврата ссуды и срок окупаемости затрат;
- несиені алу мақсаты тиянақталған келісімшарт немесе оның көшірмесі;
- контракт или его копия, фиксирующие цель получения кредита;
- бухгалтерлік теңгерім және оның кейбір қосымшалары;
- бухгалтерский баланс и некоторые приложения к нему;
- басқа банкілермен жасасылған несие шарттары;
- кредитные договоры с другими банками;
- кепіл немесе кепілгерлік шарты;
- договор залога или поручительства;
- несие шартында белгіленген мерзімге сәйкес несиені қайтару жөніндегі мерзімді міндеттеме-тапсырма;
- срочное обязательство-поручение на возврат ссуды согласно срокам, установленным в кредитном договоре;
- несиені алу жөніндегі шарт, онда несиенің сомасы, мерзімі мен мақсаты көрсетіледі.
- заявление на получение ссуды с указанием суммы, срока и цели кредита.
Инвестициялық операциялар — банкінің бірлескен шаруашылық-қаржылық және коммерциялық қызметі, сондай-ақ басқа несие ұйымдарына мерзімді салымдар түрінде орналастыру мақсатында өз қаражатын бағалы қағаздарға және үлеспұлдарға ивестициялау жөніндегі операциялары.
Инвестиционные операции — это операции по инвестированию банком своих средств в ценные бумаги и паи небанковских структур в целях совместной хозяйственно-финансовой и коммерческой деятельности, а также размещения в виде срочных вкладов в других кредитных организациях.
Бұл белгіленген шарттар басталған кезде банкінің өз клиентінің борышын үшінші тұлғаға төлеуі кепілдігін (кепілгерлігін) беруі жөніндегі операциялар.
Это операции по выдаче банком гарантии (поручительства) уплаты долга клиента третьему лицу при наступлении определенных условий.
Бұл банк өз клиенттерінің тапсырмасы бойынша орындайтын және олардан комиссиялық алым түрінде ақы алатын операциялар. Негізгі комиссиялық операциялардың қатарына:
Это операции, которые банк выполняет по поручению своих клиентов и взимает с них плату в виде комиссионных. К числу основных комиссионных операций относятся расчетно-кассовые операции, которые связаны с:
- теңгемен және шетел валютасымен есептелетін шоттарды жүргізумен;
- ведением счетов в тенге и иностранной валюте;
клиенттің есеп айырысуымен және төлемдер төлеуімен;
осуществлением расчетов и платежей клиента;
клиентке аударылған қаражатты алумен және оны қолма-қол ақшасыз нысанда шотқа есептеумен;
получением и зачислением перечисленных клиенту средств на счет в безналичной форме;
қолма-қол ақшаны шоттан алып берумен, оны шотқа салумен, сақтаумен және тасымалдаумен байланысты жасалатын есеп айырысу-кассалық операциялар жатады.
выдачей наличных денег со счета, внесением их на счет, хранением и перевозкой.
Банкілер бағалы қағаздармен операция жасау кезінде қандай атқарымдарды орындайды?
Банк комиссия шарты немесе тапсырма негізінде клиенттің есебінен және тапсыруымен бағалы қағаздарды сатып алу-сату кезінде делдалдық міндеттерді орындайды.
Банк выполняет посреднические функции при купле-продаже ценных бумаг за счет и по поручению клиента на основании договора комиссии или поручения.
Бағалы қағаздармен операцияларды жүзеге асыру кезінде банкіге қандай құқықтар берілген?
Банкілер:
Банк имеет право выступать в качестве:
- бағалы қағаздар нарығында делдал қызметін жүзеге асыра алатын инвестициялық институттар;
- инвестиционных институтов, которые могут осуществлять деятельность на рынке ценных бумаг в качестве посредника;
- инвестициялық кеңесші;
- инвестиционного консультанта;
- инвестициялық компания;
- инвестиционной компании;
- инвестициялық қор ретінде әрекет етуге құқылы.
- инвестиционного фонда.
Бағалы қағаздармен жасалатын операцияларға мыналар жатады:
К операциям с ценными бумагами относятся:
- қор биржаларында құнды саналатын бағалы қағаздармен жасалатын операциялар;
- операции с ценными бумагами, котирующимися на фондовых биржах;
- векселдермен жасалатын операциялар;
- операции с векселями;
- есептеу және қайта есептеу операциялары;
- учетные и переучетные операции;
вексельдерге наразылық білдіру операциялары;
операции по протесту векселей;
- вексельдерді инкассолау, домицильдеу, акцептеу, индоссолау жөніндегі операциялар;
- операции по инкассированию, домицилированию, акцепту, индоссированию векселей;
- вексельдік тапсырмалар беру жөніндегі операциялар;
- операции по выдаче вексельных поручений;
- вексельдерді сақтау жөніндегі операциялар;
- операции по хранению векселей;
- вексельдерді аукционда сату жөніндегі операциялар.
- операции по продаже векселей на аукционе.
Трастылық (сенімгерлік) операцияларға қызмет көрсетудің қандай түрлері кіреді?
Трастылық операцияларға қызмет көрсетудің мынадай түрлері кіреді:
В трастовые операции могут входить следующие виды услуг:
- белгілі бір ақы үшін фирмалар мен жеке тұлғалардың қаржы істері мен меншігін басқару;
- управление финансовыми делами и собственностью фирм и частных лиц за определенную плату;
- трастылық бөлімдер арқылы өз клиенттерінің бағалы қағаздар қоржынын басқару;
- управление через трастовые отделы портфелями ценных бумаг своих клиентов;
- акциялар мен облигациялар шығарушы корпорацияларға агент қызметтерін көрсету;
- предоставление агентских услуг корпорациям, выпускающим акции и облигации;
- өсиет бойынша қамқоршылар болу;
- выступление в качестве попечителей по завещанию;
- жекелеген бағалы қағаздарды және олардың қоржындарын сенімгерлікпен басқаруға беру;
- передача в доверительное управление отдельных ценных бумаг и их портфелей;
- бағалы қағаздарға қызмет көрсетумен байланысты төлемдік атқарымдар;
- платежные функции, связанные с обслуживанием ценных бумаг;
- зейнетақылық және инвестициялық қорлардың активтерін басқару, т.б.
- управление активами пенсионных и инвестиционных фондов и др.
Шетел валютасымен жасалатын операциялар:
Операции с иностранной валютой включают:
- шетел валютасын сатып алу-сату операцияларын;
- операции купли-продажи иностранной валюты;
- ақша аккредитивтерін төлеуді және ұсынуды;
- оплату и выставление денежных аккредитивов;
- шетел банкілерінің жол чектерін сатып алуды және төлеуді;
- покупку и оплату дорожных чеков иностранных банков;
- пластикалық карталар шығаруды және оларға қызмет көрсетуді;
- выпуск и обслуживание пластиковых карт;
- халықаралық есеп айырысуды қамтиды.
- осуществление международных расчетов.
Какую роль играют банки, выступая в качестве финансового консультанта?
Тәжірибелі мамандар жұмыс істейтін банкілер, әсіресе несиені, жинақ ақшаны оңтайлы пайдалану, қаражатты инвестициялау туралы мәселе туындаған кезде білікті кеңес бере алады.
Банки, где работают опытные специалисты, могут дать квалифицированный совет, особенно когда вопрос стоит об оптимальном использовании кредита, сбережений, инвестировании средств.
Банк клиенттерге белгілі бір ақы үшін коммерциялық сипатта да, бейкоммерциялық сипатта да ақпарат беретін қызметтер көрсетеді.
Банк за определенную плату предоставляет клиентам информацию как коммерческого, так и некоммерческого характера.
Банк аралық несие – бір коммерциялық банк екінші банкіге беретін несие түрі.
Межбанковский кредит – это вид кредитов, предоставляемых одним коммерческим банком другому.
Мұндай несие банк аралық нарықта сатып алынады және сатылады.
Купля-продажа такого кредита осуществляется на межбанковском рынке.
Банк аралық нарық – несие капиталдары нарығының бір бөлігі, мұнда банкілер несие мекемелерінің уақытша бос ақшалай ресурстарын тартып, негізінен банк аралық депозиттер нысанында белгілі бір уақытқа орналастырады.
Межбанковский рынок – это часть рынка ссудных капиталов, где временно свободные денежные ресурсы кредитных учреждений привлекаются и размещаются банками преимущественно в форме межбанковских депозитов на определенные сроки.
Банк аралық нарықтың қаражатын қарызгер-банкілер өзінің активтік операцияларын жабу үшін, сондай-ақ банкілердің теңгерімдерінің өтімділігін жабу үшін пайдаланады.
Средства межбанковского рынка используются банками-заемщиками для покрытия своих активных операций, а также для покрытия ликвидности балансов банков.
Банк аралық несиені сатып алу-сату еркін нарықтағы мәмілелер нысанында, сондай-ақ тығыз ынтымақтастықтағы банкілер бір-біріне өзара мүдделерден туындайтын шарттар негізінде несие беретін “жабық” нарықтағы мәмілелер нысанында берілуі мүмкін.
Купля-продажа межбанковских кредитов возможна в форме сделок на свободном рынке, а также в форме сделок на “закрытом” рынке, где кредиты предоставляются друг другу тесно сотрудничающими банками на условиях, вытекающих из взаимных интересов.
Қазақ-орыс анықтағыш-тілашар банктік жүйенің жұмыскерлерінің > Коммерциялық банкінің актив операциялары
-
6 Банк инновациялары
Инновация сөзбе-сөз “новацияға (жаңа енгізілімге) жұмсалған инвестиция” дегенді білдіреді. Жаңа енгізілім бұрын болмаған қайсыбір жаңалық болып табылады. Азаматтық құқыққа сәйкес жаңа енгізілім тараптар жасасқан бір міндеттемені басқасымен ауыстыру туралы олардың келісімі дегенді білдіреді. Осындай ауыстырудың нәтижесі де жаңа енгізілім дегенді білдіреді.
Инновация буквально означает “инвестиция в новацию”. Новация представляет собой какое-то новшество, ранее не существовавшее. В соответствии с гражданским правом новация означает соглашение сторон о замене одного заключенного ими обязательства другим. Результат такой замены и означает нововведение.
Банк инновациясы – жаңа банк өнімі немесе операция (технология) нысанында іске асырылған банкінің инновациялық қызметінің ақырғы нәтижесі.
Банковская инновация – это реализованный в форме нового банковского продукта или операции (технологии) конечный результат инновационной деятельности банка.
Банк өнімі деп банк көрсететін қызметтің материалдық тұрғыдан ресімделген бөлігі (карта, жинақ кітапшасы, жол чегі, электронды әмиян, т.б.). Банк өнімі қаржы нарығында сатуға арналған зат түрінде болады.
Под банковским продуктом подразумевается материально оформленная часть банковской услуги (карта, сберегательная книжка, дорожный чек, электронный кошелек и т.д.). Банковский продукт имеет вид вещи, предназначенный для продажи на финансовом рынке.
Жаңа банк өнімі:
Новый банковский продукт:
- жеке-дара;
- единичный;
- көпшілік қолды түрлерге бөлінеді.
- массовый.
Жеке-дара банк өнімі — жеке өнім. Зат ретінде оны басқа банк өнімдерінің арасында бөлектеп тұратын тек өзіне ғана тән сипатты ерекшеліктері болады. Мысалы, нақты асыл металдан шекілген белгілі бір салмағы бар нақты мәнет, нақты жылжымайтын мүлік, нақты эмитент-банкінің облигациясы, т.б. Оның сатып алушыларының айқын белгіленген шеңбері болады. Сондықтан ол нақты тұтынушыларға арналған есеппен шығарылады.
Единичный банковский продукт — это индивидуальный продукт. Как вещь, он имеет характерные, только ему присущие особенности, которые выделяют его среди других банковских продуктов. Например, конкретная монета из конкретного драгоценного металла определенной массы, конкретная недвижимость, облигация конкретного эмитента-банка и др. Он имеет четко определенный круг своих покупателей. Поэтому он выпускается в расчете на конкретных потребителей.
Көпшілік қолды банк өнімі — айқын жеке-дара сипаты жоқ өнім. Оның ерекше сипатты белгілері жоқ. Ол өнім түрлері немесе қаржы активі бойынша ғана ерекшеленеді, мысалы, банк депозиті, банк шоты, мемлекеттік ішкі немесе барлық түрдегі мунипицалдық қарыз облигациялары, т.б. Көпшілік қолды қаржы өнімі тұтынушылар мен инвесторлардың қалың қауымына арналған есеппен шығарылады.
Массовый банковский продукт — это продукт без четко выраженной индивидуальности. У него нет особых характерных черт. Он различается только по видам продукта или финансового актива, например, банковский депозит, банковский счет, облигации государственного внутреннего или муниципального займа всех видов и др. Массовый финансовый продукт выпускается в расчете на широкий круг потребителей и инвесторов.
Ол көлемі немесе саны үлестемелетін өнім. Бұл көлем шығару кезінде белгіленеді. Көлем мөлшері көптеген факторлармен: акционерлік банкінің жарғылық капиталымен, тұтынушылардың сұранымымен, т.б. айқындалады. Лимиттелетін банк өнімдеріне акциялар, облигациялар, несие келісімдерінің түрлері, т.б. жатады. Ол нақты сатып алушыға арналған есеппен шығарылады.
Это продукт, объем или количество которого строго квотируется. Этот объем устанавливается при выпуске. Размер объема определяется многими факторами: размером уставного капитала акционерного банка, спросом потребителей, и т.д. К лимитируемым банковским продуктам относятся акции, облигации, виды кредитных соглашений и др. Он выпускается в расчете на конкретного покупателя.
Лимиттелмеген банк өнімі – шығарылу көлемі (саны) ешқандай үлестемемен шектелмеген өнім. Ол ықтимал әлеуетті сатып алушыға арналған есеппен шығарылады. Лимиттелмеген банк өніміне: пластикалық есептесу және несиелік карталар, банк шоттары, т.б. жатады.
Нелимитированный банковский продукт представляет собой продукт, объем (количество) выпуска которого не ограничен никакими квотами. Он выпускается в расчете на возможного потенциального покупателя. К нелимитированному банковскому продукту относятся: пластиковые расчетные и кредитные карты, банковские счета и т.п.
Жаңа банк өнімі:
Новый банковский продукт может быть в форме:
- мүлік;
- имущества;
- мүліктік құқық нысанында болуы мүмкін.
- имущественного права.
Мүлік деген меншіктің материалдық объектісі, мысалы, ақша, алтынның өлшемді құймасы, мәнет, бағалы қағаздар, т.б.
Имущество представляет собой материальный объект собственности, например, деньги, мерные слитки золота, монеты, ценные бумаги и др.
Мүліктік құқықтың мәнісі белгілі бір мүлікті иелену, билеу, пайдалану құқығы дегенді білдіреді. Мүліктік құқық нысанындағы банк өніміне банк шотының шарты, несиелік келісімдер, т.б. сияқтылар жатады.
Имущественное право означает право владеть, распоряжаться и пользоваться определенным имуществом. К банковскому продукту в форме имущественных прав относятся такие документы, как договор банковского счета, кредитные соглашения и т.п.
Банк операциясы дегеніміз банк капиталын басқару жөніндегі белгілі бір міндеттерді шешуге бағытталған әрекеттердің рәсімі. Банк операцияларына:
Банковские операции представляют собой процедуру действий, направленную на решение определенной задачи по управлению банковским капиталом. К банковским операциям относятся:
- ақшалай қаражат пен бағалы қағаздар қозғалысын бақылау мен есепке алу нысандары;
- формы контроля и учета движения денежных средств и ценных бумаг;
- қаржы көрсеткіштерін жоспарлау әдістері;
- методы планирования финансовых показателей;
- әртүрлі қаржы жоспарларын жасау әдіснамасы;
- методология составления финансовых планов разных видов;
- қаржы талдауының тәсілдері;
- приемы финансового анализа;
- банкіде қаржы жұмысын ұйымдастыру нысандары;
- формы организации финансовой работы в банке;
- капиталды интерактивтік және басқа ұқсас инвестициялау мен басқа да әрекеттер жатады.
- интерактивное и другое аналогичное инвестирование капитала и другие действия.
Банк инновациясының өміршеңдік циклі – белгілі бір уақыт кезеңі, бұл кезең бойына банк өнімі немесе операция белсенді өміршеңдік күшке ие болады және банкіге өнімгер (өндіруші) және инновация сатушы ретінде белгілі бір пайда немесе басқадай нақты тиімділік әкеледі. Өміршеңдік циклі тұжырымдамасының инновациялар өндірісін жоспарлауда және банк аясындағы инновациялық үдерісті ұйымдастыруда зор маңызы бар. Оның мәні мынадан көрініс табады: банк инновациясының өміршеңдік циклінің тұжырымдамасы:
Жизненный цикл банковской инновации – это определенный период времени, в течение которого банковский продукт или операция обладает активной жизненной силой и приносит банку как продуценту (производителю) и продавцу инновации определенную прибыль или другую реальную выгоду. Концепция жизненного цикла имеет важное значение при планировании производства инноваций и организации инновационного процесса в банковской сфере. Это значение проявляется в том, что концепция жизненного цикла банковской инновации:
- шаруашылық қызметті қазіргі уақыт тұрғысынан да, оның даму келешегі тұрғысынан да талдауға банк басшысын және оның маркетингілік қызметін мәжбүр етеді;
- вынуждает руководителя банка и его маркетинговую службу анализировать хозяйственную деятельность как с позиции настоящего времени, так и с точки зрения перспектив ее развития;
- инновациялардың шығарылымын жоспарлау жөніндегі (идеяларды іздестіру, инновациялық үдерісті ұйымдастыру, банк инновациясын жасау, оны нарықта жылжыту және қайта тарату), сондай-ақ инновацияларды сатып алу жөніндегі (сұранымды зерттеу, банк маркетингі, бенгмаркетинг) жүйелі жұмыстың қажеттілігін негіздейді;
- обосновывает необходимость систематической работы по планированию выпуска инноваций (поиск идей, организация инновационного процесса, создание банковской инновации, ее продвижение на рынке и диффузия), а также по приобретению инноваций (изучение спроса, банковский маркетинг, бенгмаркетинг);
- инновацияны талдау және жоспарлау тетігінің негізі болып табылады.
- является основой механизма анализа и планирования инновации.
На какие элементы можно разделить процесс планирования банковской инновации?
Банк инновациясын жоспарлау жөніндегі барлық қызметті мыналарды қамтитын бірқатар нышандарға бөлуге болады:
Всю деятельность по планированию банковской инновации можно разделить на ряд элементов, которые включают в себя:
- қаржы нарығын зерттеу;
- исследование финансового рынка;
- нарықтың осы активі бойынша банк инновациясы нарығын зерттеу;
- исследование рынка банковской инновации по данному активу рынка;
- банк инновациясы өміршеңдігінің ұзақтығын зерттеу;
- исследование продолжительности жизни банковской инновации;
- банк инновациясын әзірлеу (яғни банк өнімін немесе жаңа операцияны жасау);
- разработку банковской инновации (т.е. производство банковского продукта или новой операции);
- баға саясаты;
- политику цен;
- жарнама;
- рекламу;
- банк инновациясын жылжыту жөніндегі шаралар;
- мероприятия по продвижению банковской инновации;
- банк инновациясын сатуды (өткізуді) ұйымдастыру;
- организацию продажи (сбыта) банковской инновации;
- банк инновациясын қайта тарату (диффузия).
- диффузию банковской инновации.
Жаңа банк өнімінің өміршеңдік циклі жеті сатыны қамтиды:
Жизненный цикл нового банковского продукта включает в себя семь стадий:
- жаңа банк өнімін әзірлеу;
- разработка нового банковского продукта;
- нарыққа шығу;
- выход на рынок;
- нарықтың дамуы;
- развитие рынка;
- нарықтың тұрақтануы;
- стабилизация рынка;
- нарықтың өрлеуі;
- уменьшение рынка;
- нарықтың азаюы;
- подъем рынка;
- нарықтың құлдырауы.
- падение рынка.
Своп субъектілер арасында міндеттемелерді немесе активтерді айырбастау жөніндегі валюталық операция болып табылады.
Своп представляет собой валютную операцию по обмену между субъектами обязательствами или активами.
Своп:
Своп подразделяется на:
- валюталық;
- валютный;
- пайыздық;
- процентный;
- валюталық-пайыздық;
- валютно-процентный;
- нөл купондық своп болып бөлінеді.
- своп с нулевым купоном.
Валюталық своп валютаны сатып алу және сонымен бір мезгілде форвардтық сату (депорт) немесе валютаны сату және сонымен бір мезгілде форвардтық сатып алу (репорт) болып табылады.
Валютный своп представляет собой покупку и одновременную форвардную продажу валюты (депорт) или, наоборот, продажу и одновременную форвардную покупку валюты (репорт).
Пайыздық своп – қарыз қаражаты бойынша пайыздық мөлшерлемелерді айырбастау.
Процентный своп – это обмен процентными ставками по заемным средствам.
Валюталық-пайыздық своп валютамен де, пайызбен де айырбастау болып табылады. Своптың бұл түрі бірнеше қатысушылар арасында жасасылуы мүмкін.
Валютно-процентный своп представляет собой обмен как валютами, так и процентами. Этот вид свопа может быть заключен между несколькими участниками.
Нөлдік купонмен жасалатын своптың мәні мынада: купонсыз облигацияның эмитенті тіркелген кірісті бір мезгілде пайыздық своп және жыл сайынғы кері төлем жолымен өзгермелі пайыздық мөлшерлеме бойынша айырбастауы мүмкін.
Сущность свопа с нулевым купоном заключается в том, что эмитент бескупонной облигации может осуществить обмен фиксированного дохода по плавающей процентной ставке путем одновременного процентного свопа и обратного ежегодного платежа.
НОУ шот депозиттік салым мен ағымдағы шоттың ұштастырылуы болып табылады. НОУ шоттың иесі 30 күн бұрын хабар алған кезде “өндіріп алу туралы айналыстағы бұйрықтар” деп жазуға және оларды есеп айырысу чектері ретінде төлемдер үшін пайдалануға құқылы болады. НОУ шот бойынша иесіне шот жабылғаннан кейін ғана қайтарылатын салымның міндетті ең аз қалдығы, сондай-ақ салымның қатаң мақсаты белгіленеді.
Счет НОУ представляет соединение депозитного вклада и текущего счета. Владелец счета НОУ имеет право при уведомлении за 30 дней выписать “обращающиеся приказы об изъятии” и использовать их для платежей как расчетные чеки. По счету НОУ устанавливается обязательный минимальный остаток вклада, который возвращается владельцу только после закрытия счета, а также строгое назначение вклада.
Своптарды жинақтау операциясы банкімен своп туралы шарт жасасуды және оны банк своп туралы шарттың екінші тарабын іздеп тапқанға дейін сақтандыруды (әдетте фьючерстермен) көздейді. Мысалы, банк инвестормен пайыздық мөлшерлемелерді айырбастау туралы шарт жасасады, сонымен бір мезгілде пайыздық мөлшерлеме шамасын сақтандырады.
Операция по складированию свопов предполагает заключение договора о свопе с банком и его страхование (обычно фьючерсами) до того момента, пока банк не подыщет вторую сторону договора о свопе. Например, банк заключает с инвестором договор об обмене процентными ставками и одновременно производит страхование величины процентной ставки.
В чем состоит содержание операции по сочетанию контокоррента с овердрафтом?
Бұл операцияның мазмұны ақшалай төлемдерді төлеу кезінде, әсіресе валюталық есеп айырысу кезінде оларды бірге пайдалануда. Ақшалай қаражат иеленушінің шотына жасасқан келісімшарт бойынша төлем мерзімінен бұрын түскен кезде ол конторренттік шотқа есептеледі. Егер төлем мерзімі ақшаның түсуінен бұрын басталған болса, онда инвестор банк овердрафтысын пайдаланады. Овердрафт бойынша несие және ол бойынша пайыздар банкіге ақшаның иеленуші шотына түсуі сәтінде қайтарылады.
Содержание этой операции состоит в их совместном использовании при денежных платежах, особенно при валютных расчетах. Когда денежные средства поступают на счет владельца раньше наступления срока платежа по заключенным контрактам, то они зачисляются на контокоррентный счет. Если срок платежа наступает раньше срока поступления денег, то инвестор использует овердрафт банка. Возврат кредита банку по овердрафту и процентов по нему будет произведен в момент поступления денег на счет владельца.
-
7 Банк инновациялары
Инновация сөзбе-сөз “новацияға (жаңа енгізілімге) жұмсалған инвестиция” дегенді білдіреді. Жаңа енгізілім бұрын болмаған қайсыбір жаңалық болып табылады. Азаматтық құқыққа сәйкес жаңа енгізілім тараптар жасасқан бір міндеттемені басқасымен ауыстыру туралы олардың келісімі дегенді білдіреді. Осындай ауыстырудың нәтижесі де жаңа енгізілім дегенді білдіреді.
Инновация буквально означает “инвестиция в новацию”. Новация представляет собой какое-то новшество, ранее не существовавшее. В соответствии с гражданским правом новация означает соглашение сторон о замене одного заключенного ими обязательства другим. Результат такой замены и означает нововведение.
Банк инновациясы – жаңа банк өнімі немесе операция (технология) нысанында іске асырылған банкінің инновациялық қызметінің ақырғы нәтижесі.
Банковская инновация – это реализованный в форме нового банковского продукта или операции (технологии) конечный результат инновационной деятельности банка.
Банк өнімі деп банк көрсететін қызметтің материалдық тұрғыдан ресімделген бөлігі (карта, жинақ кітапшасы, жол чегі, электронды әмиян, т.б.). Банк өнімі қаржы нарығында сатуға арналған зат түрінде болады.
Под банковским продуктом подразумевается материально оформленная часть банковской услуги (карта, сберегательная книжка, дорожный чек, электронный кошелек и т.д.). Банковский продукт имеет вид вещи, предназначенный для продажи на финансовом рынке.
Жаңа банк өнімі:
Новый банковский продукт:
- жеке-дара;
- единичный;
- көпшілік қолды түрлерге бөлінеді.
- массовый.
Жеке-дара банк өнімі — жеке өнім. Зат ретінде оны басқа банк өнімдерінің арасында бөлектеп тұратын тек өзіне ғана тән сипатты ерекшеліктері болады. Мысалы, нақты асыл металдан шекілген белгілі бір салмағы бар нақты мәнет, нақты жылжымайтын мүлік, нақты эмитент-банкінің облигациясы, т.б. Оның сатып алушыларының айқын белгіленген шеңбері болады. Сондықтан ол нақты тұтынушыларға арналған есеппен шығарылады.
Единичный банковский продукт — это индивидуальный продукт. Как вещь, он имеет характерные, только ему присущие особенности, которые выделяют его среди других банковских продуктов. Например, конкретная монета из конкретного драгоценного металла определенной массы, конкретная недвижимость, облигация конкретного эмитента-банка и др. Он имеет четко определенный круг своих покупателей. Поэтому он выпускается в расчете на конкретных потребителей.
Көпшілік қолды банк өнімі — айқын жеке-дара сипаты жоқ өнім. Оның ерекше сипатты белгілері жоқ. Ол өнім түрлері немесе қаржы активі бойынша ғана ерекшеленеді, мысалы, банк депозиті, банк шоты, мемлекеттік ішкі немесе барлық түрдегі мунипицалдық қарыз облигациялары, т.б. Көпшілік қолды қаржы өнімі тұтынушылар мен инвесторлардың қалың қауымына арналған есеппен шығарылады.
Массовый банковский продукт — это продукт без четко выраженной индивидуальности. У него нет особых характерных черт. Он различается только по видам продукта или финансового актива, например, банковский депозит, банковский счет, облигации государственного внутреннего или муниципального займа всех видов и др. Массовый финансовый продукт выпускается в расчете на широкий круг потребителей и инвесторов.
Ол көлемі немесе саны үлестемелетін өнім. Бұл көлем шығару кезінде белгіленеді. Көлем мөлшері көптеген факторлармен: акционерлік банкінің жарғылық капиталымен, тұтынушылардың сұранымымен, т.б. айқындалады. Лимиттелетін банк өнімдеріне акциялар, облигациялар, несие келісімдерінің түрлері, т.б. жатады. Ол нақты сатып алушыға арналған есеппен шығарылады.
Это продукт, объем или количество которого строго квотируется. Этот объем устанавливается при выпуске. Размер объема определяется многими факторами: размером уставного капитала акционерного банка, спросом потребителей, и т.д. К лимитируемым банковским продуктам относятся акции, облигации, виды кредитных соглашений и др. Он выпускается в расчете на конкретного покупателя.
Лимиттелмеген банк өнімі – шығарылу көлемі (саны) ешқандай үлестемемен шектелмеген өнім. Ол ықтимал әлеуетті сатып алушыға арналған есеппен шығарылады. Лимиттелмеген банк өніміне: пластикалық есептесу және несиелік карталар, банк шоттары, т.б. жатады.
Нелимитированный банковский продукт представляет собой продукт, объем (количество) выпуска которого не ограничен никакими квотами. Он выпускается в расчете на возможного потенциального покупателя. К нелимитированному банковскому продукту относятся: пластиковые расчетные и кредитные карты, банковские счета и т.п.
Жаңа банк өнімі:
Новый банковский продукт может быть в форме:
- мүлік;
- имущества;
- мүліктік құқық нысанында болуы мүмкін.
- имущественного права.
Мүлік деген меншіктің материалдық объектісі, мысалы, ақша, алтынның өлшемді құймасы, мәнет, бағалы қағаздар, т.б.
Имущество представляет собой материальный объект собственности, например, деньги, мерные слитки золота, монеты, ценные бумаги и др.
Мүліктік құқықтың мәнісі белгілі бір мүлікті иелену, билеу, пайдалану құқығы дегенді білдіреді. Мүліктік құқық нысанындағы банк өніміне банк шотының шарты, несиелік келісімдер, т.б. сияқтылар жатады.
Имущественное право означает право владеть, распоряжаться и пользоваться определенным имуществом. К банковскому продукту в форме имущественных прав относятся такие документы, как договор банковского счета, кредитные соглашения и т.п.
Банк операциясы дегеніміз банк капиталын басқару жөніндегі белгілі бір міндеттерді шешуге бағытталған әрекеттердің рәсімі. Банк операцияларына:
Банковские операции представляют собой процедуру действий, направленную на решение определенной задачи по управлению банковским капиталом. К банковским операциям относятся:
- ақшалай қаражат пен бағалы қағаздар қозғалысын бақылау мен есепке алу нысандары;
- формы контроля и учета движения денежных средств и ценных бумаг;
- қаржы көрсеткіштерін жоспарлау әдістері;
- методы планирования финансовых показателей;
- әртүрлі қаржы жоспарларын жасау әдіснамасы;
- методология составления финансовых планов разных видов;
- қаржы талдауының тәсілдері;
- приемы финансового анализа;
- банкіде қаржы жұмысын ұйымдастыру нысандары;
- формы организации финансовой работы в банке;
- капиталды интерактивтік және басқа ұқсас инвестициялау мен басқа да әрекеттер жатады.
- интерактивное и другое аналогичное инвестирование капитала и другие действия.
Банк инновациясының өміршеңдік циклі – белгілі бір уақыт кезеңі, бұл кезең бойына банк өнімі немесе операция белсенді өміршеңдік күшке ие болады және банкіге өнімгер (өндіруші) және инновация сатушы ретінде белгілі бір пайда немесе басқадай нақты тиімділік әкеледі. Өміршеңдік циклі тұжырымдамасының инновациялар өндірісін жоспарлауда және банк аясындағы инновациялық үдерісті ұйымдастыруда зор маңызы бар. Оның мәні мынадан көрініс табады: банк инновациясының өміршеңдік циклінің тұжырымдамасы:
Жизненный цикл банковской инновации – это определенный период времени, в течение которого банковский продукт или операция обладает активной жизненной силой и приносит банку как продуценту (производителю) и продавцу инновации определенную прибыль или другую реальную выгоду. Концепция жизненного цикла имеет важное значение при планировании производства инноваций и организации инновационного процесса в банковской сфере. Это значение проявляется в том, что концепция жизненного цикла банковской инновации:
- шаруашылық қызметті қазіргі уақыт тұрғысынан да, оның даму келешегі тұрғысынан да талдауға банк басшысын және оның маркетингілік қызметін мәжбүр етеді;
- вынуждает руководителя банка и его маркетинговую службу анализировать хозяйственную деятельность как с позиции настоящего времени, так и с точки зрения перспектив ее развития;
- инновациялардың шығарылымын жоспарлау жөніндегі (идеяларды іздестіру, инновациялық үдерісті ұйымдастыру, банк инновациясын жасау, оны нарықта жылжыту және қайта тарату), сондай-ақ инновацияларды сатып алу жөніндегі (сұранымды зерттеу, банк маркетингі, бенгмаркетинг) жүйелі жұмыстың қажеттілігін негіздейді;
- обосновывает необходимость систематической работы по планированию выпуска инноваций (поиск идей, организация инновационного процесса, создание банковской инновации, ее продвижение на рынке и диффузия), а также по приобретению инноваций (изучение спроса, банковский маркетинг, бенгмаркетинг);
- инновацияны талдау және жоспарлау тетігінің негізі болып табылады.
- является основой механизма анализа и планирования инновации.
На какие элементы можно разделить процесс планирования банковской инновации?
Банк инновациясын жоспарлау жөніндегі барлық қызметті мыналарды қамтитын бірқатар нышандарға бөлуге болады:
Всю деятельность по планированию банковской инновации можно разделить на ряд элементов, которые включают в себя:
- қаржы нарығын зерттеу;
- исследование финансового рынка;
- нарықтың осы активі бойынша банк инновациясы нарығын зерттеу;
- исследование рынка банковской инновации по данному активу рынка;
- банк инновациясы өміршеңдігінің ұзақтығын зерттеу;
- исследование продолжительности жизни банковской инновации;
- банк инновациясын әзірлеу (яғни банк өнімін немесе жаңа операцияны жасау);
- разработку банковской инновации (т.е. производство банковского продукта или новой операции);
- баға саясаты;
- политику цен;
- жарнама;
- рекламу;
- банк инновациясын жылжыту жөніндегі шаралар;
- мероприятия по продвижению банковской инновации;
- банк инновациясын сатуды (өткізуді) ұйымдастыру;
- организацию продажи (сбыта) банковской инновации;
- банк инновациясын қайта тарату (диффузия).
- диффузию банковской инновации.
Жаңа банк өнімінің өміршеңдік циклі жеті сатыны қамтиды:
Жизненный цикл нового банковского продукта включает в себя семь стадий:
- жаңа банк өнімін әзірлеу;
- разработка нового банковского продукта;
- нарыққа шығу;
- выход на рынок;
- нарықтың дамуы;
- развитие рынка;
- нарықтың тұрақтануы;
- стабилизация рынка;
- нарықтың өрлеуі;
- уменьшение рынка;
- нарықтың азаюы;
- подъем рынка;
- нарықтың құлдырауы.
- падение рынка.
Своп субъектілер арасында міндеттемелерді немесе активтерді айырбастау жөніндегі валюталық операция болып табылады.
Своп представляет собой валютную операцию по обмену между субъектами обязательствами или активами.
Своп:
Своп подразделяется на:
- валюталық;
- валютный;
- пайыздық;
- процентный;
- валюталық-пайыздық;
- валютно-процентный;
- нөл купондық своп болып бөлінеді.
- своп с нулевым купоном.
Валюталық своп валютаны сатып алу және сонымен бір мезгілде форвардтық сату (депорт) немесе валютаны сату және сонымен бір мезгілде форвардтық сатып алу (репорт) болып табылады.
Валютный своп представляет собой покупку и одновременную форвардную продажу валюты (депорт) или, наоборот, продажу и одновременную форвардную покупку валюты (репорт).
Пайыздық своп – қарыз қаражаты бойынша пайыздық мөлшерлемелерді айырбастау.
Процентный своп – это обмен процентными ставками по заемным средствам.
Валюталық-пайыздық своп валютамен де, пайызбен де айырбастау болып табылады. Своптың бұл түрі бірнеше қатысушылар арасында жасасылуы мүмкін.
Валютно-процентный своп представляет собой обмен как валютами, так и процентами. Этот вид свопа может быть заключен между несколькими участниками.
Нөлдік купонмен жасалатын своптың мәні мынада: купонсыз облигацияның эмитенті тіркелген кірісті бір мезгілде пайыздық своп және жыл сайынғы кері төлем жолымен өзгермелі пайыздық мөлшерлеме бойынша айырбастауы мүмкін.
Сущность свопа с нулевым купоном заключается в том, что эмитент бескупонной облигации может осуществить обмен фиксированного дохода по плавающей процентной ставке путем одновременного процентного свопа и обратного ежегодного платежа.
НОУ шот депозиттік салым мен ағымдағы шоттың ұштастырылуы болып табылады. НОУ шоттың иесі 30 күн бұрын хабар алған кезде “өндіріп алу туралы айналыстағы бұйрықтар” деп жазуға және оларды есеп айырысу чектері ретінде төлемдер үшін пайдалануға құқылы болады. НОУ шот бойынша иесіне шот жабылғаннан кейін ғана қайтарылатын салымның міндетті ең аз қалдығы, сондай-ақ салымның қатаң мақсаты белгіленеді.
Счет НОУ представляет соединение депозитного вклада и текущего счета. Владелец счета НОУ имеет право при уведомлении за 30 дней выписать “обращающиеся приказы об изъятии” и использовать их для платежей как расчетные чеки. По счету НОУ устанавливается обязательный минимальный остаток вклада, который возвращается владельцу только после закрытия счета, а также строгое назначение вклада.
Своптарды жинақтау операциясы банкімен своп туралы шарт жасасуды және оны банк своп туралы шарттың екінші тарабын іздеп тапқанға дейін сақтандыруды (әдетте фьючерстермен) көздейді. Мысалы, банк инвестормен пайыздық мөлшерлемелерді айырбастау туралы шарт жасасады, сонымен бір мезгілде пайыздық мөлшерлеме шамасын сақтандырады.
Операция по складированию свопов предполагает заключение договора о свопе с банком и его страхование (обычно фьючерсами) до того момента, пока банк не подыщет вторую сторону договора о свопе. Например, банк заключает с инвестором договор об обмене процентными ставками и одновременно производит страхование величины процентной ставки.
В чем состоит содержание операции по сочетанию контокоррента с овердрафтом?
Бұл операцияның мазмұны ақшалай төлемдерді төлеу кезінде, әсіресе валюталық есеп айырысу кезінде оларды бірге пайдалануда. Ақшалай қаражат иеленушінің шотына жасасқан келісімшарт бойынша төлем мерзімінен бұрын түскен кезде ол конторренттік шотқа есептеледі. Егер төлем мерзімі ақшаның түсуінен бұрын басталған болса, онда инвестор банк овердрафтысын пайдаланады. Овердрафт бойынша несие және ол бойынша пайыздар банкіге ақшаның иеленуші шотына түсуі сәтінде қайтарылады.
Содержание этой операции состоит в их совместном использовании при денежных платежах, особенно при валютных расчетах. Когда денежные средства поступают на счет владельца раньше наступления срока платежа по заключенным контрактам, то они зачисляются на контокоррентный счет. Если срок платежа наступает раньше срока поступления денег, то инвестор использует овердрафт банка. Возврат кредита банку по овердрафту и процентов по нему будет произведен в момент поступления денег на счет владельца.
Қазақ-орыс анықтағыш-тілашар банктік жүйенің жұмыскерлерінің > Банк инновациялары
-
8 ал
ал Iсм. алд.ал IIон, тот (конечный "л" иногда сохраняется только в им. п., в остальных падежах выпадает илипереходит в "н"; анын род. п., ага, аа, аган дат. п., аны вин. п., анда местн. п., андан исх. п.);аныңар ырас в этом вы правы;аны менен с ним;ал эмес не он; не тот;ал жерде там; в том месте;аа кандым дебес он не скажет, что этим удовлетворён;аны менен бирге вместе с ним; вместе с тем; одновременно с тем;ан үчүн или анын үчүн для него, для того; потому, по той причине;ансыз без него, без того;ансыз да берем я и без того дам; я и так дам;аган чейин до того; тем временем;анысы то его (ему принадлежащее); тот из них;анысы да эчтеме эмес и это бы (у него) ещё ничего, ещё туда-сюда;аным тот мой, то моё;аным чын то, что я сказал, правда;аны-муну (им. п.) то-сё; кое-что; всякая мелочишка;ачып көзүн жумганча, аны-муну кылганча (или дегиче) фольк. (стереотипное выражение) в мгновение ока (букв. пока откроешь и закроешь глаза, пока то-сё сделаешь или скажешь);аның тот твой, то твоё;анысы аны менен бүтсүн или анысы ал болсун или ал - ал болсун допустим, что это так (но...); ладно, пусть это будет так (но-...);бирок аа Темирдин көзү жетти но Темир понял это;адам баласы аа эмине дебес! что (только) человек не скажет об этом!;анан?1) или аманчы? а как же иначе?, ну, а то!, конечно же так!;2) ну, а дальше?ал тургай см. тур- II 10.ал IIIар.1. сила, мощь;бөрү карыса да, бир койлук алы бар погов. у волка, даже если он состарится, на одну овцу силы хватит;алы аз слабосильный;алым кетип турат я чувствую слабость;ал жок, абдан айыга элекмин сил нет, я ещё не совсем поправился;алдан тай- см. тай- V;2. положение; состояние;алы жаман он в плохом состоянии; у него скверное положение;жаман алга түштүм я попал в скверное положение;ал-абал см. абал II;алыбы?! где у него силы?!, где уж ему!, разве он сможет?!;балбандардын баарысы макул дебес алыбы! фольк. разве же смогут богатыри не согласиться!;тилине алы жетпейт или оозуна алы жетпейт он невоздержан на язык;жан алы калбай кубанды он очень обрадовался; он был вне себя от радости;жан алы калбай жалынат он усиленно просит, он умоляет.ал- IV1. брать, взять;катын ал- взять жену, жениться;алган эри жарашса, кара катын ак болот погов. когда муж хорош, то чёрная жена станет белой;алган1) взявший;2) этн. муж; жена;алганым1) взятое мною; то, что я взял;2) этн. мой муж; моя жена;алганың1) взятое тобой;2) этн. твой муж; твоя жена;канчалык жаман болсо да, алганыңдан сүрдөйсүң фольк. как ни плох твой муж, ты всё же перед ним робеешь;алганы менен тең карысын! пожелание новобрачным пусть (молодые) состарятся одновременно!;тамактан башын алып подняв голову от пищи;тырмак ал- подстричь ногти;алып кет- (в произношении иногда апкет-)1) увести; увезти; унести;2) расстроить (желудок); прослабить;сүт ичимди алып кетти у меня от молока расстроился желудок (букв. молоко расстроило мне желудок);алып кел- (в произношении иногда апкел-) привести; доставить (сюда); принести;алып бар- (в произношении иногда алпар-, алар-) отводить; отвозить; относить;жыйын алып бар- или жыйналыш алып бар- вести собрание;алып жүр- носить с собой, всегда иметь при себе;алып бер- (в произношении часто апер-)1) подать;2) купить для кого-л.; купить в подарок;атам мага тай алып берди отец купил мне жеребёнка;катын алып бер- уст. женить;алып кал-1) оставить у себя;акча барда алып кал получи деньги, пока они есть; купи, пока у тебя есть деньги (пользуйся случаем);катынын коё берип, баласын алып калды с женой он развёлся, а ребёнка оставил у себя;2) спасти;мени өлүмдөн алып калды или жанымды алып калды он меня спас от смерти (напр. о враче);2. получать; принимать;кат алдым я получил письмо;акымды алдым я получнл то, что мне причиталось;3. покупать;ат алдым1) я взял лошадь;2) я купил лощадь;4. (о ловчей птице, о собаке) поймать; схватить;түлкү алган итке сый жок погов. собаке, поймавшей лису, награды нет (это её обязанность);5. победить;"алдым кулду" деп, сайды он пронзил (копьём), сказав "я победил" (в поединке);6. в роли вспомогательного глагола1) с деепр. наст. вр. основного глагола выражает возможность (если он в положительной форме) или невозможность (если он в отрицательной форме) совершить данное действие;чыга аламын я смогу выйти; я смогу взойти, взобраться;кире аласың ты сможешь войти;окуй алат он сможет прочитать;окуй албадым я не мог прочитать;бара албайсың ты не сможешь пойти;ала албадың ты не смог взять;2) с деепр. прош. вр. основного глагола чаще всего указывает на то, что действующее лицо совершает данное действие для себя или в отношении себя, что результат действия направлен на действующее лицо (в противоположность бер-) или выражает неожиданность действия;сатып алдым я купил (для себя);жеп алдым я поел;окуп алдым я прочитал (для себя);жүзүн аарчып алды он вытер своё лицо;жатып алды он улёгся; он завалился спать;отуруп алды он уселся, он расселся;таштын үстүнө конуп алып (о птице) сев на камень;үйдөн кемпирин чакырып алды он вызвал из юрты свою старуху;төшүнө бир карап алып взглянув на его (или на свою) грудь;кирип ал- пробраться; забраться;болуп ал- стать кем-л.;секретарь болуп алды он стал секретарём;аскерче кийинип алыптыр он оделся по-военному;мурутунан жылмайып алды он усмехнулся себе в ус;сайып ал- уколоться;тикенек киргизип ал-1) занозить себе что-л.;2) уколоть; воткнуть что-л. в кого-л. (нечаянно, неожиданно);салынуу сарай, салкын жай, түк калбай урап алыптыр фольк. построенный дворец, приятное (букв. прохладное) место, рухнул до основания;сен бутумду басып алдың ты мне наступил на ногу;кесип алса, кан чыкпаган если (даже) порезать, (то и тогда) кровь не покажется (такой скряга или такой неподатливый);ал жантаң-жантаң басып алып, келе жаткан эле он шёл, осторожно ступая и не спеша;өзү да чочуп алды он и сам (собственного действия) испугался;өлүп ал- умереть;тирүү калбай Көк жалдан, өлүп албай, не болдум! фольк. (ах) что я сделал, оставшись живым после Сивогривого (Манаса), почему я не умер (вместе с ним) !;өлүп албай не болдум! фольк. лучше бы мне умереть!;уулумдан олүм болгуча, мен өзүм өлүп алайын фольк. лучше я сама умру, чем от руки сына;кайра келбей өлүп ал, караңгы жайды көрүп ал фольк. ты умри, не возвращаясь, могилу (букв. тёмное место) посмотри;арданганына чыдабай өлүп алыптыр он не перенёс обиды и умер;ал сөзүңдү өзүнө алды он принял твои слова на свой счёт;бел алды кыл- довести до бессилия, обессилить, изнурить;жаман ал- принять за дурное;сизге жакшы айтканы келсек, жаман алып атпайсызбы! мы пришли к тебе, чтобы добром сказать, а ты (превратно поняв) принял (наше намерение) за дурное;алып учуп очень волнуясь, в сильном волнении (от радости, от нетерпения, от страха);жүрөк алды кыл- запугать;жүрөгү алып учуп (он) в сильном волнении;алды-берди взаимные расчёты;эсеп-кысабы, алды-бердиси абдан так болгону жакшы хорошо, когда учёт и взаимные расчёты точны;алды-бердиге так жүргөн достордун арасынан нааразылык чыккан эмес между друзьями, которые были точны во взаимных расчётах, недовольства не было;алдым-бердим (о людях) одна шайка-лейка;алар-албас нестоящая вещь, барахло;алдым-жуттум хапуга; мошенник;алдым-саттым они сторговались;экөө "алдым-саттым" деп, кол алышты они ударили по рукам, мол, ряда кончилась;ал, эмесе ну, коли так...;ал, эмесе, баштадым ну, коли так, я начал;ал, бизчи? ну, а мы?туруп алды упёрся и не двигается, упёрся на своем; колду аркага ал- заложить руки за спину;ала сал- см. сал- VI;алдын ала см. алд;ала-сала (неправ. аласала) с первого взгляда; на первый взгляд; как только;ала-сала карай салганда с первого взгляда, на первый взгляд;ала-сала караганда ал эчтеме байкаган жок с первого взгляда он ничего не заметил;алыңар получайте (кушайте);алып баруучу ведущий (программу радиопередач). -
9 несиелендіру қағидаты
Банк несиелендірудің мынадай негізгі қағидатын басшылыққа алады:
Банк руководствуется следующими основными принципами кредитования:
- мерзімділік;
- срочность;
- қайтарымдылық;
- возвратность;
- ақылы.
- платность.
Мерзімділік қағидаты несиенің нақты айқындалған мерзімге берілуінен көрініс табады. Бұл мерзім несие шартында ескертіледі.
Принцип срочности выражается в том, что кредит выдается на четко определенный срок. Этот срок оговаривается в кредитном договоре.
Оның мәнісі мынада: несие шарты аяқталғаннан кейін қарыз ақша несиегерге толық сомада (негізгі қарыз) және пайызымен қайтарылуға тиіс.
Он заключается в том, что по окончании срока кредитного договора заемные деньги должны быть возвращены кредитору в полной сумме (основной долг) и с процентами.
Несие белгіленген мерзімде қайтарылмаған жағдайда банк қандай шаралар қолданады?
Какие меры принимаются банком в случае невозврата кредита в установленный срок?
Мұндай жағдайда қарызгерге өсімпұл (яғни айыппұл ықпалшаралары) есептеледі, оның мөлшері несие шартында белгіленеді. Қаржы несиесінің қайтарылу кепілдігі үшін осы қайтаруды қамтамасыз етудің түрлі тәсілдері пайдаланылады.
В этом случае, заемщику начисляются пени (т.е. штрафные санкции), размер которых устанавливается в кредитном договоре. Для гарантии возврата финансового кредита используют разные способы обеспечения этого возврата.
Банкілер несиені қамтамасыз етудің мынадай негізгі тәсілдерін пайдаланады:
Банки используют следующие основные способы обеспечения кредита:
- кепілгерлік;
- поручительство;
- кепілдік;
- гарантия;
- кепіл;
- залог;
- несиенің өтелмегені үшін қарызгердің жауапкершілігін сақтандыру.
- страхование ответственности заемщика за непогашение кредита.
Кепілгерлік – біржақты міндеттемелері бар шарт, ол арқылы кепілгер несиегердің алдында қажет болған жағдайда қарызгердің берешегін төлеуге міндеттенеді. Кепілгерлік шарты несие шартына толықтыру болып табылады және оны нотариус растайды. Оны қарыз алушы азамат болғанда қолданады. Кез келген шаруашылық жүргізуші субъект (банк, қауымдастық, кәсіпорын, т.б.) кепілгер бола алады.
Поручительство – это договор с односторонними обязательствами, посредством которого поручитель берет обязательство перед кредитором оплатить при необходимости задолженность заемщика. Договор поручительства служит дополнением к кредитному договору и заверяется нотариусом. Он применяется, когда заемщиком является гражданин. Поручителем может выступать любой хозяйствующий субъект (банк, ассоциация, предприятие и т. п.).
Кепілдік — кепілгердің кепілдік берілген сома үшін кепілдік жағдайы басталған кезде төлеуге міндеттенуі. Ол кепілдік хатымен ресімделеді және тек заңды тұлғалар арасында ғана қолданылады.
Гарантия — это обязательство гаранта выплатить за гарантируемого определенную сумму при наступлении гарантийного случая. Она оформляется гарантийным письмом и применяется только между юридическими лицами.
Кепіл операцияларының негізінде мынадай негізгі ережелер жатыр:
В основе залоговых операции лежат следующие основные положения:
- мүлікке кепілзаттық құқығы сол кепілзатпен бірге осы мүлікті кез келген жаңа сатып алушыға көшеді;
- залоговое право на имущество переходит вместе с ним к любому новому приобретателю данного имущества;
- борышқордың тек белгілі бір мүлкі ғана, яғни ҚР заңнамасына сәйкес мүліктен айыруға жататын мүлік қана кепілзат ұстаушы-несиегер талабының орындалуына кепілдік болып табылады;
- гарантией выполнения требования кредитора-залогодержателя является только определенное имущество должника, т.е. только то имущество, которое в соответствии с законодательством РК может быть отчуждено;
- несиегер (кепілзат ұстаушы) борышты қайтармаған жағдайда кепілге салынған мүлікті алуға, соның ішінде оны сату арқылы, яғни оны кепілзат берушіден айыру арқылы өндіріп алуға құқылы.
- кредитор (залогодержатель) в случае невозврата заемщиком (залогодателем) долга имеет право обращать взыскание на заложенное имущество, в том числе путем его продажи, т.е. отчуждения его от залогодателя.
Кепілдің екі нысаны бар:
Существует две формы залога:
- мүлік кепіл берушіде қалдырылатын кепіл;
- залог с оставлением имущества у залогодателя;
- кепілге салынған мүлік кепіл ұстаушыға берілетін кепіл (кепілсалым).
- залог с передачей заложенного имущества залогодержателю (заклад).
Несиенің өтелмегені үшін қарызгердің жауапкершілігін сақтандыру шарты қалай жасалады?
Каким образом заключается договор страхования ответственности заемщика за непогашение кредита?
Осы сақтандыру барысында банкіден несие алған қарызгер сақтандыру компаниясымен сақтандыру шартын жасасады? Ол несие шартына тіркеледі. Іс жүзінде үшжақты сақтандыру шарты қолданылады, ол сақтандыру компаниясы, банк және қарызгер арасында жасалады. Сақтандыру мерзімі несие берілген мерзімге сай келеді. Сақтандыру шарты, әдетте, қарызгер белгіленген мерзімде қайтармаған несие сомасының белгілі бір пайызын және ол бойынша пайызды банкіге сақтандырушы тарапынан өтелуін көздейді.
В ходе данного страхования заемщик кредита в банке заключает со страховой компанией страховой договор. Он прилагается к кредитному договору. На практике применяется тройной договор страхования, который заключается между страховой компанией, банком и заемщиком. Срок страхования соответствует сроку, на который был выдан кредит. Договор страхования предусматривает, как правило, возмещение банку со стороны страховщика определенного процента суммы невозвращенного заемщиком кредита в установленный срок и процентов по нему.
Банк несиенің қарызгердің несиені өтеуге қабілеттілігін бағалауда қандай өлшемдерді басшылыққа алады?
Какими критериями руководствуется банк в оценке кредитоспособности заемщика?
Қарызгердің несиені өтеуге қабілеттілігін бағалау және несиені тек несиені өтеуге қабілетті және төлем төлеуге қабілетті қарызгерге ғана беру несиенің қайтарылуын қамтамасыз етудің маңызды шарты болып табылады. Қарызгердің несиені өтеуге қабілеттілігі оның бұрынырақ алған несиесі бойынша есептесу кезіндегі ұқыптылығымен, оның ағымдағы қаржы жағдайымен, өзгеру перспективаларымен, қажет болған жағдайда түрлі көздерден ақша қаражатын жұмылдыру қабілетімен сипатталады.
Оценка кредитоспособности заемщика и предоставления кредита только кредитоспособному и платежеспособному заемщику является важным условием обеспечения возврата кредита. Кредитоспособность заемщика характеризуется его аккуратностью при расчетах по ранее полученным кредитам, его текущим финансовым состоянием и перспективами изменения, способностью при необходимости мобилизовать денежные средства из различных источников.
Несие беру шарттарына талдау жасау қандай мәселелерді зерделеуді көздейді?
Несилендіру шарттарын талдау мына мәселелерді зерделеуді көздейді:
Анализ условий кредитования предполагает изучение следующих вопросов:
- қарызгердің “салиқалылығы”, ол бұрынырақ алынған несиелер бойынша уақтылы есеп айырысуымен, берген есептерінің сапалылығымен, басшылықтың жауаптылығымен және біліктілігімен сипатталады;
- “солидность“ заемщика, которая характеризуется своевременностью расчетов по ранее полученным кредитам, качественностью представленных отчетов, ответственностью и компетентностью руководства;
- қарызгердің бәсекеге жарамды өнім өндіруге “қабілеттілігі”;
- “способность” заемщика производить конкурентоспособную продукцию;
- “кірісі”, мұнда банк кірісінің деңгейі несиелендіру кезіндегі тәуекел дәрежесімен байланыстырылуға тиіс;
- “доходы”, при этом уровень доходов банка должен быть увязан со степенью риска при кредитовании;
- несие ресурстарының пайдаланылу “мақсаты”;
- “цель” использования кредитных ресурсов;
- несие “сомасы”, бұл мәселе қарызгердің теңгерім өтемпаздығы шарасын жүргізуін, меншікті және қарыз қаражатының арақатынасын басшылыққа ала отырып зерделенеді;
- “сумма” кредита, изучение этого вопроса производится исходя из проведения заемщиком мероприятия ликвидности баланса, соотношения между собственными и заемными средствами;
- “өтеу”, бұл мәселе материалдық құндылықтардың, берілген кепілдіктердің өткізілуі және кепіл құқығын пайдалану есебінен несиенің қайтарылуына талдау жасау жолымен зерделенеді;
- “погашение”, этот вопрос изучается путем анализа возвращенности кредита за счет реализации материальных ценностей, предоставленных гарантий и использования залогового права;
- несиенің “қамтамасыз етілуі”, яғни банкінің берілген несиені қамтамасыз ету кепілі ретінде қарызгердің бағалы қағаздарымен қоса активтерін алу құқығын анықтау тұрғысынан жарғы мен ережені зерделеу.
- “обеспечение” кредита, т.е. изучение устава и положения с точки зрения определения права банка брать в залог под выданную ссуду активы заемщика, включая ценные бумаги.
Шаруашылық жүргізуші субъектінің өтемпаздығы оны өз берешегін тез өтеуге қабілеттілігімен, яғни шаруашылық жүргізуші субъект теңгерімінің өтемпаздығымен анықталады.
Ликвидность хозяйствующего субъекта определятся его способностью быстро погашать свою задолженность, т.е. ликвидностью баланса хозяйствующего субъекта.
Өтемпаздық берешек пен өтімді қаражат, яғни борышты өтеу үшін пайдалануға болатын қаражат (қолма-қол ақша, депозиттер, бағалы қағаздар, айналым қаражатының нышандары, т.б.) шамасының қатынасымен анықталады.
Ликвидность определяется соотношением величины задолженности и ликвидных средств, т.е. средств, которые могут быть использованы для погашения долгов (наличные деньги, депозиты, ценные бумаги, реализуемые элементы оборотных средств и др.).
Теңгерімнің өтемпаздығын талдаудың мәні өтімділік дәрежесіне қарай топтастырылған актив бойынша қаражатты өтелу мерзіміне қарай топтастырылған пассив бойынша міндеттемелермен салыстыруда.
Анализ ликвидности баланса заключается в сравнении средств по активу, сгруппированных по степени их ликвидности, с обязательствами по пассиву, сгруппированными по срокам их погашения.
* * *Казахско-русский экономический словарь > несиелендіру қағидаты
-
10 Несиелендіру қағидаты
Банк несиелендірудің мынадай негізгі қағидатын басшылыққа алады:
Банк руководствуется следующими основными принципами кредитования:
- мерзімділік;
- срочность;
- қайтарымдылық;
- возвратность;
- ақылы.
- платность.
Мерзімділік қағидаты несиенің нақты айқындалған мерзімге берілуінен көрініс табады. Бұл мерзім несие шартында ескертіледі.
Принцип срочности выражается в том, что кредит выдается на четко определенный срок. Этот срок оговаривается в кредитном договоре.
Оның мәнісі мынада: несие шарты аяқталғаннан кейін қарыз ақша несиегерге толық сомада (негізгі қарыз) және пайызымен қайтарылуға тиіс.
Он заключается в том, что по окончании срока кредитного договора заемные деньги должны быть возвращены кредитору в полной сумме (основной долг) и с процентами.
Несие белгіленген мерзімде қайтарылмаған жағдайда банк қандай шаралар қолданады?
Какие меры принимаются банком в случае невозврата кредита в установленный срок?
Мұндай жағдайда қарызгерге өсімпұл (яғни айыппұл ықпалшаралары) есептеледі, оның мөлшері несие шартында белгіленеді. Қаржы несиесінің қайтарылу кепілдігі үшін осы қайтаруды қамтамасыз етудің түрлі тәсілдері пайдаланылады.
В этом случае, заемщику начисляются пени (т.е. штрафные санкции), размер которых устанавливается в кредитном договоре. Для гарантии возврата финансового кредита используют разные способы обеспечения этого возврата.
Банкілер несиені қамтамасыз етудің мынадай негізгі тәсілдерін пайдаланады:
Банки используют следующие основные способы обеспечения кредита:
- кепілгерлік;
- поручительство;
- кепілдік;
- гарантия;
- кепіл;
- залог;
- несиенің өтелмегені үшін қарызгердің жауапкершілігін сақтандыру.
- страхование ответственности заемщика за непогашение кредита.
Кепілгерлік – біржақты міндеттемелері бар шарт, ол арқылы кепілгер несиегердің алдында қажет болған жағдайда қарызгердің берешегін төлеуге міндеттенеді. Кепілгерлік шарты несие шартына толықтыру болып табылады және оны нотариус растайды. Оны қарыз алушы азамат болғанда қолданады. Кез келген шаруашылық жүргізуші субъект (банк, қауымдастық, кәсіпорын, т.б.) кепілгер бола алады.
Поручительство – это договор с односторонними обязательствами, посредством которого поручитель берет обязательство перед кредитором оплатить при необходимости задолженность заемщика. Договор поручительства служит дополнением к кредитному договору и заверяется нотариусом. Он применяется, когда заемщиком является гражданин. Поручителем может выступать любой хозяйствующий субъект (банк, ассоциация, предприятие и т. п.).
Кепілдік — кепілгердің кепілдік берілген сома үшін кепілдік жағдайы басталған кезде төлеуге міндеттенуі. Ол кепілдік хатымен ресімделеді және тек заңды тұлғалар арасында ғана қолданылады.
Гарантия — это обязательство гаранта выплатить за гарантируемого определенную сумму при наступлении гарантийного случая. Она оформляется гарантийным письмом и применяется только между юридическими лицами.
Кепіл операцияларының негізінде мынадай негізгі ережелер жатыр:
В основе залоговых операции лежат следующие основные положения:
- мүлікке кепілзаттық құқығы сол кепілзатпен бірге осы мүлікті кез келген жаңа сатып алушыға көшеді;
- залоговое право на имущество переходит вместе с ним к любому новому приобретателю данного имущества;
- борышқордың тек белгілі бір мүлкі ғана, яғни ҚР заңнамасына сәйкес мүліктен айыруға жататын мүлік қана кепілзат ұстаушы-несиегер талабының орындалуына кепілдік болып табылады;
- гарантией выполнения требования кредитора-залогодержателя является только определенное имущество должника, т.е. только то имущество, которое в соответствии с законодательством РК может быть отчуждено;
- несиегер (кепілзат ұстаушы) борышты қайтармаған жағдайда кепілге салынған мүлікті алуға, соның ішінде оны сату арқылы, яғни оны кепілзат берушіден айыру арқылы өндіріп алуға құқылы.
- кредитор (залогодержатель) в случае невозврата заемщиком (залогодателем) долга имеет право обращать взыскание на заложенное имущество, в том числе путем его продажи, т.е. отчуждения его от залогодателя.
Кепілдің екі нысаны бар:
Существует две формы залога:
- мүлік кепіл берушіде қалдырылатын кепіл;
- залог с оставлением имущества у залогодателя;
- кепілге салынған мүлік кепіл ұстаушыға берілетін кепіл (кепілсалым).
- залог с передачей заложенного имущества залогодержателю (заклад).
Несиенің өтелмегені үшін қарызгердің жауапкершілігін сақтандыру шарты қалай жасалады?
Каким образом заключается договор страхования ответственности заемщика за непогашение кредита?
Осы сақтандыру барысында банкіден несие алған қарызгер сақтандыру компаниясымен сақтандыру шартын жасасады? Ол несие шартына тіркеледі. Іс жүзінде үшжақты сақтандыру шарты қолданылады, ол сақтандыру компаниясы, банк және қарызгер арасында жасалады. Сақтандыру мерзімі несие берілген мерзімге сай келеді. Сақтандыру шарты, әдетте, қарызгер белгіленген мерзімде қайтармаған несие сомасының белгілі бір пайызын және ол бойынша пайызды банкіге сақтандырушы тарапынан өтелуін көздейді.
В ходе данного страхования заемщик кредита в банке заключает со страховой компанией страховой договор. Он прилагается к кредитному договору. На практике применяется тройной договор страхования, который заключается между страховой компанией, банком и заемщиком. Срок страхования соответствует сроку, на который был выдан кредит. Договор страхования предусматривает, как правило, возмещение банку со стороны страховщика определенного процента суммы невозвращенного заемщиком кредита в установленный срок и процентов по нему.
Банк несиенің қарызгердің несиені өтеуге қабілеттілігін бағалауда қандай өлшемдерді басшылыққа алады?
Какими критериями руководствуется банк в оценке кредитоспособности заемщика?
Қарызгердің несиені өтеуге қабілеттілігін бағалау және несиені тек несиені өтеуге қабілетті және төлем төлеуге қабілетті қарызгерге ғана беру несиенің қайтарылуын қамтамасыз етудің маңызды шарты болып табылады. Қарызгердің несиені өтеуге қабілеттілігі оның бұрынырақ алған несиесі бойынша есептесу кезіндегі ұқыптылығымен, оның ағымдағы қаржы жағдайымен, өзгеру перспективаларымен, қажет болған жағдайда түрлі көздерден ақша қаражатын жұмылдыру қабілетімен сипатталады.
Оценка кредитоспособности заемщика и предоставления кредита только кредитоспособному и платежеспособному заемщику является важным условием обеспечения возврата кредита. Кредитоспособность заемщика характеризуется его аккуратностью при расчетах по ранее полученным кредитам, его текущим финансовым состоянием и перспективами изменения, способностью при необходимости мобилизовать денежные средства из различных источников.
Несие беру шарттарына талдау жасау қандай мәселелерді зерделеуді көздейді?
Несилендіру шарттарын талдау мына мәселелерді зерделеуді көздейді:
Анализ условий кредитования предполагает изучение следующих вопросов:
- қарызгердің “салиқалылығы”, ол бұрынырақ алынған несиелер бойынша уақтылы есеп айырысуымен, берген есептерінің сапалылығымен, басшылықтың жауаптылығымен және біліктілігімен сипатталады;
- “солидность“ заемщика, которая характеризуется своевременностью расчетов по ранее полученным кредитам, качественностью представленных отчетов, ответственностью и компетентностью руководства;
- қарызгердің бәсекеге жарамды өнім өндіруге “қабілеттілігі”;
- “способность” заемщика производить конкурентоспособную продукцию;
- “кірісі”, мұнда банк кірісінің деңгейі несиелендіру кезіндегі тәуекел дәрежесімен байланыстырылуға тиіс;
- “доходы”, при этом уровень доходов банка должен быть увязан со степенью риска при кредитовании;
- несие ресурстарының пайдаланылу “мақсаты”;
- “цель” использования кредитных ресурсов;
- несие “сомасы”, бұл мәселе қарызгердің теңгерім өтемпаздығы шарасын жүргізуін, меншікті және қарыз қаражатының арақатынасын басшылыққа ала отырып зерделенеді;
- “сумма” кредита, изучение этого вопроса производится исходя из проведения заемщиком мероприятия ликвидности баланса, соотношения между собственными и заемными средствами;
- “өтеу”, бұл мәселе материалдық құндылықтардың, берілген кепілдіктердің өткізілуі және кепіл құқығын пайдалану есебінен несиенің қайтарылуына талдау жасау жолымен зерделенеді;
- “погашение”, этот вопрос изучается путем анализа возвращенности кредита за счет реализации материальных ценностей, предоставленных гарантий и использования залогового права;
- несиенің “қамтамасыз етілуі”, яғни банкінің берілген несиені қамтамасыз ету кепілі ретінде қарызгердің бағалы қағаздарымен қоса активтерін алу құқығын анықтау тұрғысынан жарғы мен ережені зерделеу.
- “обеспечение” кредита, т.е. изучение устава и положения с точки зрения определения права банка брать в залог под выданную ссуду активы заемщика, включая ценные бумаги.
Шаруашылық жүргізуші субъектінің өтемпаздығы оны өз берешегін тез өтеуге қабілеттілігімен, яғни шаруашылық жүргізуші субъект теңгерімінің өтемпаздығымен анықталады.
Ликвидность хозяйствующего субъекта определятся его способностью быстро погашать свою задолженность, т.е. ликвидностью баланса хозяйствующего субъекта.
Өтемпаздық берешек пен өтімді қаражат, яғни борышты өтеу үшін пайдалануға болатын қаражат (қолма-қол ақша, депозиттер, бағалы қағаздар, айналым қаражатының нышандары, т.б.) шамасының қатынасымен анықталады.
Ликвидность определяется соотношением величины задолженности и ликвидных средств, т.е. средств, которые могут быть использованы для погашения долгов (наличные деньги, депозиты, ценные бумаги, реализуемые элементы оборотных средств и др.).
Теңгерімнің өтемпаздығын талдаудың мәні өтімділік дәрежесіне қарай топтастырылған актив бойынша қаражатты өтелу мерзіміне қарай топтастырылған пассив бойынша міндеттемелермен салыстыруда.
Анализ ликвидности баланса заключается в сравнении средств по активу, сгруппированных по степени их ликвидности, с обязательствами по пассиву, сгруппированными по срокам их погашения.
Қазақ-орыс анықтағыш-тілашар банктік жүйенің жұмыскерлерінің > Несиелендіру қағидаты
-
11 Бағаның есебі
Өзіңіздің баға есептеу әдістемеңізді түсіндіріп беріңізші.
Объясните, пожалуйста, вашу методику расчета цен.
Өзіңіздің есептеріңізді бізге таныстыруыңызды сұраймыз.
Просим ознакомить нас с вашими расчетами.
Мен баға жөніндегі есептерімізді сіздің қарап шығуыңызға ұсынғым келеді.
Я хотел бы представить вам на рассмотрение наши расчеты по ценам.
Біз... ескереміз.
Мы учитываем...
- улучшение качества наших товаров (приборов).
Мен құжаттарды алмасуды және оларды осы жерде салыстыруды ұсынамын.
Я предлагаю обменяться документами и сравнить их на месте.
Қанекей, топтық және айқындамалық бағаларды біздің тиісті бағаларымызбен салыстыру үшін оларды талқылайық.
Давайте обсудим групповые и позиционные цены, чтобы сравнить их с соответствующими нашими ценами.
Сіздердің топтық бағаларыңыздың біздің бағамыздан айырмашылығы бар.
Ваши групповые цены отличаются от наших.
Сіздің... қанша?
Какова ваша... цена ?
Біз сіздерге баға есептемесін ұсынамыз.
Мы представим вам калькуляцию цен.
Біз екі тараптың дәлелдері тыңдалғаннан кейін бағаны тексереміз.
Мы проверим цены после того, как будут выслушаны аргументы обеих сторон.
Біздің бағалықпен танысып көріңізші. Менде бағалықтың көшірмесі бар. Біз оны сіздерге салып жібереміз де.
Познакомьтесь, пожалуйста, с нашими прейскурантами. Со мной есть копии прейскурантов. Мы их вам также вышлем.
Бағалықты біз тұтынушыларға беріп те қойдық.
Прейскуранты мы уже передали потребителям.
Айтпақшы, сіз баға индекстерімен таныссыз ба?
Кстати, вы знакомы с индексами цен?
Әлбетте! Біз баға индекстерімен таныстық.
Конечно! Мы ознакомились с индексами цен.
Баға индексі бізде бар.
Индекс цен у нас имеется.
Біз... баға индексін зерделедік.
Мы изучили индекс цен на...
- сырье.
Біз бұл тауарлардың бағасын талқылауға мамандарды тартуымыз керек.
К обсуждению цен на эти товары нам следует привлечь специалистов.
Баға мынадай тәртіппен құралды.
Цена сложилась следующим образом.
Бағаға... енгізіледі.
В цену включается...
- буып-түю
- упаковка.
Бағаға сондай-ақ іссапарға және құрастыруға жұмсалатын шығындар да кірді.
В цену вошли также расходы на командировку и монтаж.
Мұны баға белгілеу кезінде ескеру керек.
Это нужно учитывать при установлении цены.
Бізге... атаңызшы.
Назовите нам, пожалуйста,...
- цены на станки вместе с упаковкой.
Аталған бағада буып-түю қамтылады, бірақ құрастыру мен басқа да көрсетілетін қызметтер қосылмайды.
Названные цены включают упаковку, но исключают монтаж и другие услуги.
Әңгіме бағаға ықпалын тигізетін қосымша шығындар жайында болып отыр.
Речь идет о дополнительных расходах, которые влияют на цену.
Қосалқы бөлшектердің бағасы бөлек есептеледі.
Цена на запчасти рассчитывается отдельно.
Барлық тауарларды біз... сатамыз.
Все товары мы продаем по...
- договорным ценам.
Бір қондырғының бағасы 1000 теңге.
Цена за одну установку составляет 1000 тенге.
Бағасы... үшін 100 теңге болады.
Цена за... составляет 100 тенге
-
12 жан
жан Iбок, сторона;бийик тоону жанынан көр, башына чыкпа, жакшы кишини алыстан ук, жанына барба погов. на высокую гору смотри сбоку, на вершину её не всходи, о хорошем человеке слушай издали, близко к нему не подходи (вблизи они теряют свою значительность);жан-жагы каранып оглядываясь вокруг;жанын карады или жан-жагын карады он осмотрелся;жанымда при мне, возле меня;жанымда жок у меня при себе нет, при себе не имею;жоктун жанында почти совсем нет; можно сказать, что нет;жанынан төлөдү он заплатил сам, из своих средств;жанына к чему-кому-л., на;жанына бар подойди ближе к нему;жанына жандын баралбай, журтум, жалтак болгоң экенсиң фольк. ты, мой народ, стал боязливым: боишься подойти к человеку;жан тарт- держать чью-л. сторону; заступаться за кого-л.;Алдар Көсө кедейлерге жан тартчу эле Алдар Косе (см. көсө II) держал сторону (защищал) бедняков;жанга бас-1) припрятать;2) прикарманить;жан баштык этн.1) небольшой вышитый мешочек, прикрепляемый с левой стороны к поясу;2) подарки жениха, главным образом в виде сладостей, которые он привозит невесте в первое после сговора посещение;үй жаны см. үй.жан IIир.1. душа;жаны барбы? он жив? он ещё дышит?жан - ооруган жерде душа (находится) там, где болит (по старым представлениям болит не тело, а душа);кимге болсо да, жан таттуу жизнь каждому дорога (букв. сладка);жан тартпаса да, кан тартат погов. душа не лежит, да кровь (родство) тянет (помочь);аман болсун жандарың фольк. желаю вам здоровья и благополучия (букв. да будут благополучны ваши души);байталым, жаның үчүн жорголоорсуң погов. ты, моя кобыла, ради души своей иноходью побежишь;жаны чыкты1) он испустил дух; он умер;2) перен. он вышел из себя;жарым жан или чала жан полуживой;2. человек;жанга көрүнбөй никому не показываясь;аны жан ордуна көрбөйт он его и за человека не считает;жан кишиге айтпа никому не говори;болуп жаткан иштер жөнүндө жан адамга чыгарба о делах, которые творятся, ты ни одному человеку не говори;жан баспаган чөл пустыня, где не ступала нога человека;жан адам жок кашында возле него нет ни души;үйүн көрген жан эмесмин я никогда не был у него в юрте (букв. я не та душа, которая видала его юрту);ал жанда жок орой грубиян он несусветный;жандан мурун или жандан мурда раньше всех;жандан мурда келди он пришёл раньше всех;амалын жандан ашырды своим искусством (или своей хитростью) он превзошёл всех;жандын митаамы мошенник из мошенников;3. разг. память;числосу кайсы экени жаныман чыгыптыр (а вот) которое число - у меня из памяти выскочило; (а вот) числа-то я не помню;4. входит в состав имён личных: Бекжан (крепкая душа), Жанузак (долгая душа, которой предопределено долго жить) и др.;5. в ласк. обращениях: жаным душа моя, душенька;келин жан молодушка, молодица;кабылан Манас, жан иним фольк. леопард Манас, мой милый (младший) брат;кемпир жан милая старушка (ласк. обращение старика к своей старухе);Самтыр жан милый Самтыр;6. эпитеты души, часто встречающиеся в фольклоре:кылча жан душа с волосок;кара жан чёрная душа (не в отриц. смысле);чымын жан муха-душа;алтың жан золотая душа;кайран жан милая душа;таттуу жан сладкая душа;күлдөй жан подобная цветку душа;чымындай жанды жөн эле кылга байлап таштадым я, рискуя жизнью, решился на всё (букв. свою мухоподобную душу я просто привязал на волосок);кайран жан ары кеткенче фольк. пока (человек) жив (букв. пока милая душа не ушла туда);каарлуу бодот аштаптыр, кайран жанды Сарыбай кылга байлап таштаптыр фольк. насадил (на древко) грозный булат, бедную душу (свою) Сарыбай привязал на волосок (т.е. решился на всё);жан бүткөн (или жанбүт-көн) всё живущее;жан-жаныбар живые существа (человек, насекомые, птицы сюда не входят);жан-жаныбар, курт-кумурска всё живое (кроме человека);жан бөл-проявлять усердие;жан-дили менен (он) всей душой, от всего сердца;жан-дилибиз менен мы с полной готовностью, от всего сердца;жан-дили менен берилген преданный всей душой;"жан" деп с полной готовностью, с удовольствием;ал "жан" деп барат он с удовольствием пойдёт;жан байла- ожить, начать жить;өлук талаа жан байлады, уйкусунан ойгонуп стих. пробудившись от сна, мёртвая пустыня ожила;жан айласын табалбай фольк. не находя путей спасти жизнь свою;жанынан коркуп бериптир фольк. он дал, (только) боясь за свою жизнь;жан-алакетке түшүп растерянно и смешно (о движении и действиях);жан талаш-1) бороться со смертью; быть в агонии;2) приложить все усилия, старатся изо всех сил;жан талаштыр- заставить приложить все усилия; сильно озабочивать;жан бак- или жан сакта-снискать себе пропитание;ит, бок жеп, жан сактайт погов. пёс, дерьмом питаясь, живёт;жан багуу (или жанбагуу) житейские заботы, заботы о пропитании;жан сактат- помогать, содействовать кому-л. в поисках пропитания;жанына жай бер- оставить (его) в покое; отпустить душу на покаяние;жаныңызды кыйнабаңыз не мучайте себя;жаным жер тартып баратат мне дурно, я слабею;мени жаткырчы, жаным жер тартып бара жатат уложи-ка меня, мне дурно;жаным төрт чарчы болду я разрываюсь на части; я совсем замотался;башын көтөрөр жаны жок у него нет сил, чтобы поднять голову; он совершенно обессилел;жан жок анда он трус;жаның болсо если ты не трус;жан тарткан досу его близкий друг;жан аяшпаган те, кто друг для друга жизни не жалеют;жан жолдош задушевный друг;жан ачыр тууган родственник, болеющий душой (за своих); родственник, проявляющий заботы (о своих);жан кош-слиться душой;дос, доско жаныңды кош погов. друг, слейся с другом душой (т.е. будь готов отдать за него жизнь, если ты друг);жандан өткөн суук адский холод;менин эки жаным бар беле!1) а мне-то разорваться, что ли?2) а я-то о двух головах, что ли?жаныбыз артыкпы? и мы спуску не дадим (букв. разве наша душа лучше?, т.е. разве нам жизнь дороже, чем нашим недругам?);жаныңды койбойт покоя нет никакого;жанына батты ему надоело;жаны карайды он света не взвидел;жаны алып учту его душа подхватила и вынесла (о человеке, попавшем в тяжёлое положение и случайно вырвавшемся из него);жаны кечке жетпесин! чтоб ему до вечера не дожить!;алар деле адам эмеспи, жандарын жеп жибере койбос да ведь они тоже люди, пакости себе не захотят;жанымды жебеймин! провалиться мне на этом месте (если я вру) !; не враг же я себе! (букв. душу свою я есть не буду);кара жанын зорго багып жүрөт он едва сводит концы с концами (букв. он с трудом питает свою чёрную душу);кара жанын жесин! будь он проклят! (букв. пусть он съест свою чёрную душу!);жаныңды жегир! (человеку) чтоб тебе!;жан этимди жедим я вконец измучился;булар тим эле жанымдын этин жедирет они мне просто всю душу вымотают;жан кечти отпетая голова;жанын колго кармаган, жан кечтиси дагы бар фольк. есть там и отпетые, которые идут на всё;өз жанын кый- наложить на себя руки;жан кыйгыч убийца;жанга тие турган сөз едкое слово;ой, жаным калсачы! сен белең? ой, как я перепугался! это ты?жаным көзүмө көрүнүп, араң жүрөм я совершенно измотан, едва хожу;Семетей сууга чөмүлүп, көзүнө жаны көрүнүп фольк. Семетей в воду погрузился, страх его обуял;жаны көзүнө көрүндү1) он претерпел страх, ужас;2) (от боли) ему небо с овчинку показалось;жанын көзүнө көрсөттүм1) я его измотал;2) я на него нагнал страху;жандарын көздөрүнө көрсөтүш керек на них нужно нагнать страху;жанын таштап или жанын өлүмгө байлап решившись на всё; отбросив страх, яростно (напр. ринуться в бой); рьяно, со всей энергией приняться за что-л.;жанын таштап, ишке чымырканып киришти он со всей энергией принялся за работу;жалгыз кекиртегинин айласы үчүн жанын таштап он все усилия свои направляет на удовлетворение своей алчности;жанын таштап эр Манас, Калчаны кууп калганын капкайдан Алмаң көрдү эми фольк. Алма (мбет) издали увидел, как Манас с яростью погнался за Калчой;жанды колго алып (или кармап) или жанды оозго тиштеп или жанды кылга байлап решившись на всё, не щадя жизни, не страшась смерти;кызыталак таттуу жан, кылга байлап таштады фольк. этой сладкой душой он рискнул - будь она неладна!;жаныңды оозуна тиштеп бар иди решительно;кылыч менен чабышып, жанын колго алышып фольк. рубя друг друга саблями, решив биться до последнего;жанын байлап өлүмгө не жалея жизнн своей;жанын сабап или жанын сабалап или кара жанын карч уруп (он) что есть мочи (букв. нахлёстывая свою душу);жанын жанга уруп стараясь изо всех сил, не покладая рук;жанын жанга уруп, тыным албай иштеп жүрдү он работал не покладая рук, без отдыха;жан бер-1) оживить, дать жизнь;жаны жокко жан берди он оживил безжизненного;2) испустить последний вздох;3) ист. дать присягу (в подтверждение правильности своих показаний; дача присяги считалась крайней и неодобряемой мерой);баласынын жанын берсин пусть он поклянётся жизнью своего сына;жан бергендин жанына турба погов. не стой рядом с тем, кто дал присягу (несчастье, которое постигнет его, может коснуться и тебя);жан бергенди билбеген он никогда не давал присяги (за что заслуживает уважения и доверия);жан сал- ист. поставить за себя человека, который должен дать присягу;жаны колунун учунда он еле жив (букв. его душа на конце руки его);жаны төбөсүнө (или кулагынын учуна) чыкты он сильно испугался, у него душа в пятки ушла (букв. у него душа на макушку (или на концы ушей) вылезла);төбө чачтары тик туруп, жан кулактын учуна барды волосы у него встали дыбом, душа в пятки ушла;жаны калбай или жан-алы калбай усиленно, напрягая все силы;жан-алы калбай жалынып умоляя и упрашивая;жанынан качкан или жанынан кечкен отрешившийся от жизни;жанынан качкан барбаса, жанына киши баргысыз фольк. к нему близко подойти нельзя, подойдёт разве только тот, кто от жизни отрешился;жан сура- просить сохранить жизнь;жалбарып, жаның сурадың, жайыңды көрүп турамын фольк. ты униженно просишь пощадить твою жизнь, вижу я твоё положение;жан алгыч ангел смерти;жан жер детородные органы;жан тегирмен южн. название птицы;жан биргем см. биргем;жан жабыла см. жабыл-;курган жан см. кур- VIII;жаны ачынган см. ачын- II 2;жанга күйөр то же, что күйөрмөн;жан соога см. соога;жан жандан- см. жандан-;жан бакты см. бак- IV;ысык эле жаны бар см. ысык;жан түшүш см. түшүш I.жан IIIто же, что жам I(прим. см. кадыр II).жан- IV1. возвратиться; пойти вспять; пойти на убыль;баарысы үйгө жанды все возвратились домой;сөздөн жан- не сдержать слова, отказаться от своих слов, пойти на попятный;шишик жанды опухоль спала;2. рассучиваться;жиптин учу жанды конец нитки развился, рассучился; нитка расплелась, рассучилась;бир күнөөм болсо, билип айт; биле албасаң, эр Көкчө, жамандык сөздөн жанып айт фольк. если за мной есть вина, узнай и скажи; если не сможешь, богатырь Кокче, узнать, скажи, отказавшись от хулы;жуз жанбаган жигит смелый, неустрашимый парень;боз балдарда жарак көп, жүз жанбаган баатыр көп фольк. у пареньков оружия много, много неустрашимых богатырей;бир бейлиңден жанбайсың фольк. ты упёрся и стоишь на своём.жан- Vгореть, загораться.жан- VIто же, что жаны-;тизеге башты жанды эле, тизгин кагып алды эле фольк. (конь) потёрся головой о (свое) колено, поводок тряхнул. -
13 Қаржылық несие
Несиені негізінен банкілер береді. Несиені бос ақшалай қаражаты бар шаруашылық жүргізуші субъектілер де беруі мүмкін. Оларға мыналар жатады:
Кредит в основном выдают банки. Кредиты могут предоставляться и хозяйствующими субъектами, имеющими свободные денежные средства. К ним относятся:
- инвестициялық қорлар;
- инвестиционные фонды;
- траст-компаниялар;
- траст-компании;
- қаржы компаниялары.
- финансовые компании.
Несие алу үшін қарызгер несиегерге мынадай құжаттар береді:
Для получения кредита заемщик предоставляет кредитору следующие документы:
- өтінім;
- заявку;
- құрылтай құжаттарының нотариус растаған көшірмелері (құрылтай шарты, жарғы, тіркелу туралы куәлік);
- заверенные нотариусом копии учредительных документов (учредительный договор, устав, свидетельство о регистрации);
- нотариус растаған карточка (түпнұсқа) мен қойылған қолдардың, мөрдің үлгілері;
- заверенную нотариусом карточку (оригинал) с образцами подписей, печати;
- нотариус растаған соңғы есеп берілген күнгі теңгерім;
- баланс на последнюю отчетную дату, заверенный нотариусом;
- аудиторлық тексеру актісі;
- акт аудиторской проверки;
- салық инспекциясынан анықтама.
- справка из налоговой инспекции.
Несие үшін төленетін ақы қысқа мерзімді несие бойынша ақша нарығында және ұзақ мерзімді несие бойынша капитал нарығында қалыптасқан мөлшерлемелер бойынша алынады.
Плата за кредит взимается по ставкам, сложившимся на денежном рынке по краткосрочным кредитам и на рынке капитала по долгосрочным кредитам.
Пайыздық мөлшерлеме әдетте қарызгермен келісе отырып шарттық мөлшерлеме ретінде айқындалады және несие шартында белгіленген кезеңге белгіленеді. Банк пайыздарды алудың мынадай әдістерін қолдана алады. Пайыз:
Процентные ставки обычно определяются банком как договорные по соглашению с заемщиком и устанавливаются на период, обусловленный кредитным договором. Банк может применять следующие методы взимания процентов. Процент удерживается:
- пайыз несие берілген сәтте;
- в момент предоставления кредита;
- несие өтелген сәтте;
- в момент погашения кредита;
- бүкіл несие мерзімінің бойына біркелкі жарна түрінде ұсталады.
- равномерными взносами на протяжении всего срока кредита.
Қарызгерге несие беру нысандары алуан түрлі болуы мүмкін. Несие берудің неғұрлым жиі кездесетін түрлері мыналар:
Формы предоставления кредита заемщику различны. Наиболее часто встречающиеся виды кредитования следующие:
- мерзімді несие;
- срочный кредит;
- контокорренттік несие;
- контокоррентный кредит;
- онколдық несие;
- онкольный кредит;
- ломбардтық несие;
- ломбардный кредит;
- синдикатталған несие;
- синдицированный кредит;
- ипотекалық несие.
- ипотечный кредит.
Мерзімді несие – несиенің жай нысаны. Банк қарызгердің есеп айырысу шотына несие сомасын аударады. Мерзімі өткеннен кейін несие өтеледі, яғни қарызгер өзінің есеп айырысу шотынан банкіге тиісті ақша сомасын аударады.
Срочный кредит – это обычная форма кредита. Банк перечисляет на расчетный счет заемщика сумму кредита. По истечении срока кредит погашается, т.е. заемщик перечисляет со своего расчетного счета банку соответствующую сумму денег.
Контокоррент – банкінің өз клиентімен жасалатын барлық операциясы есепке алынатын бірыңғай шот. Контокоррентте, бір жағынан, банк несиесі және клиенттің тапсыруымен шоттан төленетін барлық төлемдер көрсетіледі, екінші жағынан, клиенттен ақшалай түсім, салым, несиені қайтару, т.б. түрінде түскен қаражат көрсетіледі. Контокоррент – несие шотының ағымдағы шотпен ұштасуы және оның дебеттік немесе кредиттік сальдосы болуы мүмкін.
Контокоррент – единый счет, на котором учитывается все операции банка с клиентом. На контокорренте отражаются, с одной стороны, кредит банка и все платежи со счета по поручению клиента, а с другой – средства, поступающие в банк от клиентов в виде выручки, вкладов, возврата кредита и др. Контокоррент представляет собой сочетание ссудного счета с текущим и может иметь дебетовое или кредитовое сальдо.
Онколдық несие – қысқа мерзімді несие, ол алғашқы талап ету бойынша өтеледі, әдетте, бағалы қағаздар және тауарлар кепілдігімен беріледі.
Онкольный кредит – краткосрочный кредит, который погашается по первому требованию и, как правило, выдается под обеспечение ценными бумагами и товарами.
Ол жылжымайтын мүлік кепілімен берілетін несие. Ипотекалық несие ірі күрделі шығындарды жабу үшін алынады. Әсіресе ол жаңа құрылысты несиелендіру кезінде тиімді пайдаланылады. Бұл орайда құрылыс объектісі кепіл заты болып табылады. Несиенің бұл түрі жылжымайтын мүлікті сатып алу үшін де алынады.
Это кредит под залог недвижимости. Ипотечный кредит берется для покрытия крупных капитальных затрат. Особенно эффективно используется он при кредитовании нового строительства. При этом объект строительства является предметом залога. Этот вид кредита берется и для покупки недвижимости.
Ломбардтық несие — уәкілетті органның коммерциялық банкілерге мемлекеттік бағалы қағаздар кепілімен беретін несие түрі.
Ломбардный кредит — это вид финансового кредита, который предоставляется уполномоченным органом коммерческим банкам под залог государственных ценных бумаг.
Синдикатталған несие — екі және одан көп несиегерлер, яғни банк синдикаты бір қарызгерге беретін несие. Мұндай несиені беру үшін банкілер өздерінің уақытша бос қаражатын уақытша біріктіреді.
Синдицированный кредит — это кредит, предоставляемый двумя и более кредиторами, т.е. банковским синдикатом, одному заемщику. Для предоставления такого кредита банки временно объединяют свои временно свободные денежные средства.
-
14 Қаржылық несие
Несиені негізінен банкілер береді. Несиені бос ақшалай қаражаты бар шаруашылық жүргізуші субъектілер де беруі мүмкін. Оларға мыналар жатады:
Кредит в основном выдают банки. Кредиты могут предоставляться и хозяйствующими субъектами, имеющими свободные денежные средства. К ним относятся:
- инвестициялық қорлар;
- инвестиционные фонды;
- траст-компаниялар;
- траст-компании;
- қаржы компаниялары.
- финансовые компании.
Несие алу үшін қарызгер несиегерге мынадай құжаттар береді:
Для получения кредита заемщик предоставляет кредитору следующие документы:
- өтінім;
- заявку;
- құрылтай құжаттарының нотариус растаған көшірмелері (құрылтай шарты, жарғы, тіркелу туралы куәлік);
- заверенные нотариусом копии учредительных документов (учредительный договор, устав, свидетельство о регистрации);
- нотариус растаған карточка (түпнұсқа) мен қойылған қолдардың, мөрдің үлгілері;
- заверенную нотариусом карточку (оригинал) с образцами подписей, печати;
- нотариус растаған соңғы есеп берілген күнгі теңгерім;
- баланс на последнюю отчетную дату, заверенный нотариусом;
- аудиторлық тексеру актісі;
- акт аудиторской проверки;
- салық инспекциясынан анықтама.
- справка из налоговой инспекции.
Несие үшін төленетін ақы қысқа мерзімді несие бойынша ақша нарығында және ұзақ мерзімді несие бойынша капитал нарығында қалыптасқан мөлшерлемелер бойынша алынады.
Плата за кредит взимается по ставкам, сложившимся на денежном рынке по краткосрочным кредитам и на рынке капитала по долгосрочным кредитам.
Пайыздық мөлшерлеме әдетте қарызгермен келісе отырып шарттық мөлшерлеме ретінде айқындалады және несие шартында белгіленген кезеңге белгіленеді. Банк пайыздарды алудың мынадай әдістерін қолдана алады. Пайыз:
Процентные ставки обычно определяются банком как договорные по соглашению с заемщиком и устанавливаются на период, обусловленный кредитным договором. Банк может применять следующие методы взимания процентов. Процент удерживается:
- пайыз несие берілген сәтте;
- в момент предоставления кредита;
- несие өтелген сәтте;
- в момент погашения кредита;
- бүкіл несие мерзімінің бойына біркелкі жарна түрінде ұсталады.
- равномерными взносами на протяжении всего срока кредита.
Қарызгерге несие беру нысандары алуан түрлі болуы мүмкін. Несие берудің неғұрлым жиі кездесетін түрлері мыналар:
Формы предоставления кредита заемщику различны. Наиболее часто встречающиеся виды кредитования следующие:
- мерзімді несие;
- срочный кредит;
- контокорренттік несие;
- контокоррентный кредит;
- онколдық несие;
- онкольный кредит;
- ломбардтық несие;
- ломбардный кредит;
- синдикатталған несие;
- синдицированный кредит;
- ипотекалық несие.
- ипотечный кредит.
Мерзімді несие – несиенің жай нысаны. Банк қарызгердің есеп айырысу шотына несие сомасын аударады. Мерзімі өткеннен кейін несие өтеледі, яғни қарызгер өзінің есеп айырысу шотынан банкіге тиісті ақша сомасын аударады.
Срочный кредит – это обычная форма кредита. Банк перечисляет на расчетный счет заемщика сумму кредита. По истечении срока кредит погашается, т.е. заемщик перечисляет со своего расчетного счета банку соответствующую сумму денег.
Контокоррент – банкінің өз клиентімен жасалатын барлық операциясы есепке алынатын бірыңғай шот. Контокоррентте, бір жағынан, банк несиесі және клиенттің тапсыруымен шоттан төленетін барлық төлемдер көрсетіледі, екінші жағынан, клиенттен ақшалай түсім, салым, несиені қайтару, т.б. түрінде түскен қаражат көрсетіледі. Контокоррент – несие шотының ағымдағы шотпен ұштасуы және оның дебеттік немесе кредиттік сальдосы болуы мүмкін.
Контокоррент – единый счет, на котором учитывается все операции банка с клиентом. На контокорренте отражаются, с одной стороны, кредит банка и все платежи со счета по поручению клиента, а с другой – средства, поступающие в банк от клиентов в виде выручки, вкладов, возврата кредита и др. Контокоррент представляет собой сочетание ссудного счета с текущим и может иметь дебетовое или кредитовое сальдо.
Онколдық несие – қысқа мерзімді несие, ол алғашқы талап ету бойынша өтеледі, әдетте, бағалы қағаздар және тауарлар кепілдігімен беріледі.
Онкольный кредит – краткосрочный кредит, который погашается по первому требованию и, как правило, выдается под обеспечение ценными бумагами и товарами.
Ол жылжымайтын мүлік кепілімен берілетін несие. Ипотекалық несие ірі күрделі шығындарды жабу үшін алынады. Әсіресе ол жаңа құрылысты несиелендіру кезінде тиімді пайдаланылады. Бұл орайда құрылыс объектісі кепіл заты болып табылады. Несиенің бұл түрі жылжымайтын мүлікті сатып алу үшін де алынады.
Это кредит под залог недвижимости. Ипотечный кредит берется для покрытия крупных капитальных затрат. Особенно эффективно используется он при кредитовании нового строительства. При этом объект строительства является предметом залога. Этот вид кредита берется и для покупки недвижимости.
Ломбардтық несие — уәкілетті органның коммерциялық банкілерге мемлекеттік бағалы қағаздар кепілімен беретін несие түрі.
Ломбардный кредит — это вид финансового кредита, который предоставляется уполномоченным органом коммерческим банкам под залог государственных ценных бумаг.
Синдикатталған несие — екі және одан көп несиегерлер, яғни банк синдикаты бір қарызгерге беретін несие. Мұндай несиені беру үшін банкілер өздерінің уақытша бос қаражатын уақытша біріктіреді.
Синдицированный кредит — это кредит, предоставляемый двумя и более кредиторами, т.е. банковским синдикатом, одному заемщику. Для предоставления такого кредита банки временно объединяют свои временно свободные денежные средства.
Қазақ-орыс анықтағыш-тілашар банктік жүйенің жұмыскерлерінің > Қаржылық несие
-
15 Коммерциялық банкінің пассив операциялары
Коммерциялық банкінің ресурстары меншікті және тартылынды қаражаттың есебінен құралады. Банкінің меншікті ресурстарына мыналар жатады:
Ресурсы коммерческого банка формируются за счет собственных и привлеченных средств. К собственным ресурсам банка относятся:
- жарғылық капитал;
- уставный капитал;
- сақтық және арнаулы қорлар;
- резервный и специальные фонды;
- міндетті сақтық қорлар;
- обязательные резервы;
- сақтандыру сақтық қорлары;
- страховые резервы;
- бөлінбеген пайда.
- нераспределенная прибыль.
Жарғылық капитал қатысушылардың меншікті қаражаты есебінен құралады және банкінің өтемпаздығы үшін жұмсалады. Жарғылық капиталдың ең аз мөлшерін уәкілетті орган айқындайды.
Уставный капитал формируется за счет собственных средств участников и служит для ликвидности банка. Минимальный размер уставного капитала определяется уполномоченным органом.
Банкінің сақтық қоры пайдадан аударылатын қаражат есебінен құралады және банкінің негізгі қызметі кезінде шеккен залалды жабу үшін қызмет етеді. Қордың ең аз шамасы жарғылық капитал шамасының 15%-ын құрайды.
Резервный фонд банка формируется за счет отчислений от прибыли и служит для покрытия убытков, возникающих при основной деятельности банка. Минимальная величина фонда составляет 15% от величины уставного капитала.
Арнаулы қорлар:
Специальные фонды формируются для:
- экономикалық ынталандыру;
- экономического стимулирования;
- негізгі қорлардың тозуы;
- износа основных фондов;
- өндірістік мақсат үшін құралады.
- производственного назначения.
Міндетті сақтық қорлар несие бойынша және бағалы қағаздармен жасалатын операциялардан болатын ықтимал шығасыны жабу үшін құралады.
Обязательные резервы формируются для покрытия возможных потерь по ссудам и от операций с ценными бумагами.
Сақтандыру сақтық қорлары бағалы қағаздарға салынған салымдардың ықтимал құнсыздануы мен берілген несие бойынша шығасыны қамтамасыз ету үшін құрылады.
Страховые резервы создаются под возможное обесценение вложений в ценные бумаги и потери по выданным кредитам.
Бөлінбейтін пайданы пайданың бюджетке төленетін төлемдерден, сақтық капиталға, арнаулы қорларға аударымдардан, дивиденд төлегеннен кейін қалған бөлігі құрайды.
Часть прибыли, остающаяся после платежей в бюджет, отчислений в резервный капитал, специальные фонды и выплаты дивидендов формируют нераспределенную прибыль.
Тартылынды қаражат мынадай банк операциялары арқылы құралады:
Привлеченные средства формируются посредством следующих банковских операций:
- басқа заңды тұлғалардан алынған несие мен қарызды тарту;
- привлечение кредитов и займов, полученных от других юридических лиц;
- депозиттік операциялар.
- депозитные операции.
Депозиттік операциялар деп заңды және жеке тұлғалардың ақшалай қаражатын банкілердің белгілі бір мерзімге не талап етілмелі салымға тарту жөніндегі операцияларын айтады.
Депозитными называют операции банков по привлечению денежных средств юридических и физических лиц во вклады на определенный срок либо до востребования.
Депозиттік операциялардың объектісі – депозиттер — депозиттік операциялардың субъектілері банкіге салатын және банк операцияларын жүзеге асырудың қолданыстағы тәртібіне орай банкіде белгілі бір уақытқа сақталатын ақшалай қаражат сомасы.
Объектом депозитных операций являются депозиты — суммы денежных средств, которые субъекты депозитных операций вносят в банк и, которые на определенное время оседают на счетах в банке в силу действующего порядка осуществления банковских операций.
Депозиттер үш топқа бөлінеді:
Депозиты подразделяются на три группы:
- мерзімдік депозиттер;
- срочные депозиты;
- талап етілмелі депозиттер;
- депозиты до востребования;
- халықтың аманаттық салымы.
- сберегательные вклады населения.
Мерзімдік депозиттер мерзіміне қарай жіктеледі:
Срочные депозиты классифицируются в зависимости от их срока:
- 3 айға дейінгі мерзімдегі депозиттер;
- депозиты со сроком до 3 месяцев;
- 3 айдан 6 айға дейінгі мерзімдегі депозиттер;
- депозиты со сроком от 3 до 6 месяцев;
- 6 айдан 9 айға дейінгі мерзімдегі депозиттер;
- депозиты со сроком от 6 до 9 месяцев;
- 9 айдан 12 айға дейінгі мерзімдегі депозиттер;
- депозиты со сроком от 9 до 12 месяцев;
- 12 айдан жоғары мерзімдегі депозиттер.
- депозиты со сроком свыше 12 месяцев.
Олар шоттарда сақталатын қаражаттың сипаты мен тиесілілігіне қарай жіктеледі. Олар мыналар болуы мүмкін:
Они классифицируются в зависимости от характера и принадлежности средств, хранящихся на счетах. Это могут быть:
- түрлі меншік нысанындағы кәсіпорындардың, ұйымдар мен мекемелердің есеп айырысу, ағымдағы, бюджеттік шоттарындағы қаражат;
- средства на расчетных, текущих, бюджетных счетах предприятий, организаций и учреждений разных форм собственности;
- түрлі (нысаналы экономикалық мақсаттар бойынша) қорларды сақтау жөніндегі арнаулы шоттардағы қаражат;
- средства на специальных счетах по хранению различных (по целевому экономическому назначению) фондов;
- кәсіпорындардың күрделі салымдарға арналған меншікті қаражаты;
- собственные средства предприятий, предназначенные для капитальных вложений;
- кәсіпорындар мен ұйымдардың есеп айырысу шоттарындағы қаражат;
- средства предприятий и организаций в расчетных счетах;
- басқа банкілермен есеп айырысу жөніндегі корреспонденттік шоттардағы қаражат;
- средства на корреспондентских счетах по расчетам с другими банками;
- жергілікті бюджеттердің қаражаты, т.б.
- средства местных бюджетов и др.
Банкілер аманат салымдар-дың сақталу ерекшеліктеріне қарай олардың мынадай түрлерін пайдаланады:
Банками, в зависимости от особенностей их хранения, используются следующие виды сберегательных вкладов:
- мерзімдік;
- срочные;
- қосымша жарналы мерзімдік;
- срочные с дополнительными взносами;
- ұтыстық;
- выигрышные;
- ақшалай-заттай ұтыстық;
- денежно-вещевые выигрышные;
- жастарға арналған сыйлықақылы;
- молодежно-премиальные;
- шартты;
- условные;
- ұсынушыға арналған;
- на предъявителя;
- ағымдағы шоттар;
- текущие счета;
- талап етілмелі;
- до востребования;
- аманаттық сертификаттар;
- сберегательные сертификаты;
- пластикалық карточкалар.
- пластиковые карточки.
Казахско-русский экономический словарь > Коммерциялық банкінің пассив операциялары
-
16 Коммерциялық банкінің пассив операциялары
Коммерциялық банкінің ресурстары меншікті және тартылынды қаражаттың есебінен құралады. Банкінің меншікті ресурстарына мыналар жатады:
Ресурсы коммерческого банка формируются за счет собственных и привлеченных средств. К собственным ресурсам банка относятся:
- жарғылық капитал;
- уставный капитал;
- сақтық және арнаулы қорлар;
- резервный и специальные фонды;
- міндетті сақтық қорлар;
- обязательные резервы;
- сақтандыру сақтық қорлары;
- страховые резервы;
- бөлінбеген пайда.
- нераспределенная прибыль.
Жарғылық капитал қатысушылардың меншікті қаражаты есебінен құралады және банкінің өтемпаздығы үшін жұмсалады. Жарғылық капиталдың ең аз мөлшерін уәкілетті орган айқындайды.
Уставный капитал формируется за счет собственных средств участников и служит для ликвидности банка. Минимальный размер уставного капитала определяется уполномоченным органом.
Банкінің сақтық қоры пайдадан аударылатын қаражат есебінен құралады және банкінің негізгі қызметі кезінде шеккен залалды жабу үшін қызмет етеді. Қордың ең аз шамасы жарғылық капитал шамасының 15%-ын құрайды.
Резервный фонд банка формируется за счет отчислений от прибыли и служит для покрытия убытков, возникающих при основной деятельности банка. Минимальная величина фонда составляет 15% от величины уставного капитала.
Арнаулы қорлар:
Специальные фонды формируются для:
- экономикалық ынталандыру;
- экономического стимулирования;
- негізгі қорлардың тозуы;
- износа основных фондов;
- өндірістік мақсат үшін құралады.
- производственного назначения.
Міндетті сақтық қорлар несие бойынша және бағалы қағаздармен жасалатын операциялардан болатын ықтимал шығасыны жабу үшін құралады.
Обязательные резервы формируются для покрытия возможных потерь по ссудам и от операций с ценными бумагами.
Сақтандыру сақтық қорлары бағалы қағаздарға салынған салымдардың ықтимал құнсыздануы мен берілген несие бойынша шығасыны қамтамасыз ету үшін құрылады.
Страховые резервы создаются под возможное обесценение вложений в ценные бумаги и потери по выданным кредитам.
Бөлінбейтін пайданы пайданың бюджетке төленетін төлемдерден, сақтық капиталға, арнаулы қорларға аударымдардан, дивиденд төлегеннен кейін қалған бөлігі құрайды.
Часть прибыли, остающаяся после платежей в бюджет, отчислений в резервный капитал, специальные фонды и выплаты дивидендов формируют нераспределенную прибыль.
Тартылынды қаражат мынадай банк операциялары арқылы құралады:
Привлеченные средства формируются посредством следующих банковских операций:
- басқа заңды тұлғалардан алынған несие мен қарызды тарту;
- привлечение кредитов и займов, полученных от других юридических лиц;
- депозиттік операциялар.
- депозитные операции.
Депозиттік операциялар деп заңды және жеке тұлғалардың ақшалай қаражатын банкілердің белгілі бір мерзімге не талап етілмелі салымға тарту жөніндегі операцияларын айтады.
Депозитными называют операции банков по привлечению денежных средств юридических и физических лиц во вклады на определенный срок либо до востребования.
Депозиттік операциялардың объектісі – депозиттер — депозиттік операциялардың субъектілері банкіге салатын және банк операцияларын жүзеге асырудың қолданыстағы тәртібіне орай банкіде белгілі бір уақытқа сақталатын ақшалай қаражат сомасы.
Объектом депозитных операций являются депозиты — суммы денежных средств, которые субъекты депозитных операций вносят в банк и, которые на определенное время оседают на счетах в банке в силу действующего порядка осуществления банковских операций.
Депозиттер үш топқа бөлінеді:
Депозиты подразделяются на три группы:
- мерзімдік депозиттер;
- срочные депозиты;
- талап етілмелі депозиттер;
- депозиты до востребования;
- халықтың аманаттық салымы.
- сберегательные вклады населения.
Мерзімдік депозиттер мерзіміне қарай жіктеледі:
Срочные депозиты классифицируются в зависимости от их срока:
- 3 айға дейінгі мерзімдегі депозиттер;
- депозиты со сроком до 3 месяцев;
- 3 айдан 6 айға дейінгі мерзімдегі депозиттер;
- депозиты со сроком от 3 до 6 месяцев;
- 6 айдан 9 айға дейінгі мерзімдегі депозиттер;
- депозиты со сроком от 6 до 9 месяцев;
- 9 айдан 12 айға дейінгі мерзімдегі депозиттер;
- депозиты со сроком от 9 до 12 месяцев;
- 12 айдан жоғары мерзімдегі депозиттер.
- депозиты со сроком свыше 12 месяцев.
Олар шоттарда сақталатын қаражаттың сипаты мен тиесілілігіне қарай жіктеледі. Олар мыналар болуы мүмкін:
Они классифицируются в зависимости от характера и принадлежности средств, хранящихся на счетах. Это могут быть:
- түрлі меншік нысанындағы кәсіпорындардың, ұйымдар мен мекемелердің есеп айырысу, ағымдағы, бюджеттік шоттарындағы қаражат;
- средства на расчетных, текущих, бюджетных счетах предприятий, организаций и учреждений разных форм собственности;
- түрлі (нысаналы экономикалық мақсаттар бойынша) қорларды сақтау жөніндегі арнаулы шоттардағы қаражат;
- средства на специальных счетах по хранению различных (по целевому экономическому назначению) фондов;
- кәсіпорындардың күрделі салымдарға арналған меншікті қаражаты;
- собственные средства предприятий, предназначенные для капитальных вложений;
- кәсіпорындар мен ұйымдардың есеп айырысу шоттарындағы қаражат;
- средства предприятий и организаций в расчетных счетах;
- басқа банкілермен есеп айырысу жөніндегі корреспонденттік шоттардағы қаражат;
- средства на корреспондентских счетах по расчетам с другими банками;
- жергілікті бюджеттердің қаражаты, т.б.
- средства местных бюджетов и др.
Банкілер аманат салымдар-дың сақталу ерекшеліктеріне қарай олардың мынадай түрлерін пайдаланады:
Банками, в зависимости от особенностей их хранения, используются следующие виды сберегательных вкладов:
- мерзімдік;
- срочные;
- қосымша жарналы мерзімдік;
- срочные с дополнительными взносами;
- ұтыстық;
- выигрышные;
- ақшалай-заттай ұтыстық;
- денежно-вещевые выигрышные;
- жастарға арналған сыйлықақылы;
- молодежно-премиальные;
- шартты;
- условные;
- ұсынушыға арналған;
- на предъявителя;
- ағымдағы шоттар;
- текущие счета;
- талап етілмелі;
- до востребования;
- аманаттық сертификаттар;
- сберегательные сертификаты;
- пластикалық карточкалар.
- пластиковые карточки.
Қазақ-орыс анықтағыш-тілашар банктік жүйенің жұмыскерлерінің > Коммерциялық банкінің пассив операциялары
-
17 ооз
ооз I1. рот;ооздон өп- целовать в губы (у киргизов это не принято);аттын оозун кой- дать коню поводьев;аттын оозун коюп жарышып дав коням поводьев и перегоняя друг друга;оозуң кайсы десе, мурдун көрсөтөт он ни в зуб ногой (букв. если спросят, где твой рот, он показывает нос);кызыл ооз ат серая красногубая лошадь;ооздон оозго өт- или ооздон оозго көч- переходить из уст в уста;имиш-имиштер, ооздон оозго көчүп, күч алды слухи и разговоры, переходя из уст в уста, распространились (букв. усилились);2. входное отверстие;мылтыктын оозу дуло ружья;кош ооз мылтык двухствольное ружьё;каптын оозу отверстие мешка;көрдүн оозу отверстие могилы;казынанын оозу фольк. дверь в сокровищницу, в хранилище казны;Алматынын оозунда у начала входа в ущелье (реки) Алматинки;түн киргенче чубалып, Түптүн оозун өрдөдү фольк. двигаясь гуськом до ночи, поднимались они вверх по ущелью (реки) Тюп;3. ворота;алтын ооз ордо фольк. златовратый дворец;алтын ооз шаар фольк. златовратый город;4. чуйск. первая лунка на доске при игре в тогуз кумалак (см. кумалак);бир ооздон единогласно;оозмо-ооз сурайт он спрашивает лично (не через посредство кого-л.);мен бир ооз сөз айтам я скажу несколько слов;мен бир үч ооз кеп айтам я скажу два-три слова;бир ооз ыр ырдады он немного спел;эки оозунун бири эле окуу болду одним из двух слов (которые он произносил) стало слово "учёба" (т.е. он часто стал говорить об учении);эки оозунун биринде эле сени мактай берет он на каждом слове хвалит тебя;бир ооз "кел" дегенге жарабайт его не хватает даже на то, чтобы сказать одно слово "приди" (он даже пригласить не удосуживается);оозунда беш ооз сөзү бар он не очень речист;оозунда беш ооз сөзү жок он и двух слов связать не может;оозу оозбу? да хозяин ли он своему слову?, да отвечает ли он за свои слова?ооздон чыга электе на лету (понять, уловить);эч кимдин оозун ачырбай салды ему никто не мог возразить, он всех загнал в угол (напр. в споре);жап оозуңду! или бас оозуңду! заткни глотку!, замолчи!;башын чайкап, оозун басты он покачал головой и замолчал;оозго кир- или эл оозуна кир- или элдин оозуна кир- или оозго алын- получить похвальную известность, стать предметом похвал;менин балдарым дагы, эл сыяктуу болуп, оозго кирсе (хорошо было бы) если бы о моих детях, как о других, заговорили бы с похвалой;элдин оозуна кирип калыптыр о нём уже заговорили, с ним уже начали считаться;катын-калачтын оозуна кирип, мыкты кыз атанып калган о ней заговорили женщины, и она стала именоваться славной девушкой;жигит атка конуп, эл оозуна кирди он стал именоваться (взрослым) парнем, и народ с ним стал считаться;эл оозундагы киши человек, пользующийся популярностью;оозун кара- смотреть кому-л. в рот (подобострастно слушать и делать то, что тот говорит);ооздон түшүрбөйт у него с языка не сходит;эл оозунан түшпөйт у всех на устах; все об этом только и говорят;элдин оозунан түшүп калыптыр о нём уже не говорят; с ним уже не считаются;эч кимдин оозуна кирбейт (так) никто не скажет, (так) не говорят;оозунан кеби түшүп калды (от страха) он слова вымолвить не мог;оозуңа алба не говори, не поминай;оозго албай эле коёлу (об этом) и говорить нечего;оозго албаган сөздөрдү сүйлөп жатат он говорит непотребные слова;оозуна албаган сөздөрдү алып, мени тилдеди он меня изругал такими словами, что и сказать нельзя;оозго алардык заслуживающий внимания;оозго алардык иш кылган жок он ничего не сделал такого, что заслуживало бы внимания;ооздон арт- превышать расходы на еду;экөөбүздүн жыйган-тергенибиз ооздон артып, татынакай кийим-кечеге жетиштик того, что мы вдвоём заработали, хватило на питание и на хорошую одежду;тапканыбыз ооздон артпайт нашего заработка хватает только на питание;бекер ооз тот, кто любит и имеет время поболтать, пустобай;семиз ооз хвастун;алп ооз (или алпооз) сөз1) заносчивые речи;2) заносчивый в словах;жаман ооз шпион, доносчик, соглядатай;кер ооз несговорчивый;ак ооз бол- подвергаться ругательствам и поношениям;оозуңду аппак кылды здорово он тебя разделал (разругал на все корки, победил в перебранке);оозу аппак болгон его здорово разругали;оозу элпек (о коне) смирный, негорячий;оозу катуу (о коне) тугоуздый;бок ооз (или богооз) сквернослов;ооз көптүрүп сүйлө- или ооз толтуруп сүйлө- без меры похваляться;оозуңду желге көптүрүп, сүйлөбө или курулай оозуңду көптүрбө не хвались по-пустому;оозуңда бардыр а ведь ты, пожалуй, прав;оозуңа келсин! или оозуңа келгир! типун тебе на язык!, на твою бы голову это было!;ооздоруна таруу куюп алгандай они как воды в рот набрали;ооз учунан жооп берди или ооз учу менен жооп берди он небрежно бросил ответ; он едва слышно ответил;ооз учу менен шыбырашат они потихоньку перешёптываются о том о сём;оозу таш капты (осрамившись) он замолчал;бул сөздү оозу-мурду кыйшайбай туруп эле айтты он сказал это без зазрения совести; он сказал прямо, смело;оозуңа май! похвала в рот тебе жир! (соотв. русскому: в рот тебе каши с маслом!);оозуңа таш! бран. в рот тебе камень!;кара оозуңа кан толгур! проклятие чтоб тебе захлебнуться кровью!;оозу аркасына бүтүп калсачы! проклятие чтоб (у этого сквернослова) рот своротило!;оозуна алы жетпеген неме он не справляется со своим языком (болтает, говорит, что следует и чего не следует);оозу бош болтун;оозун тартпай не стесняясь в выражениях;оозун тартпай тилдеди он всячески разругал;ооз кесир бахвальство; самонадеянные речи с угрозой;анын ооз кесири бар он любит бахвалиться, он слишком самонадеянно говорит;ооз кесири болбосун, мен аны тим эле сүйлөтпөймүн не сочтите за бахвальство, я ему слова сказать не дам (он передо мной или против меня пикнуть не смеет);ооз кесириңди койчу ты не очень-то размахивайся (я то-то сделаю, мне это нипочём и т.п.);ооз кесирсиз без угроз;ооз карман- или ооз карма- выразить сожаление, раскаяние, потерпев неудачу;ооз жый- или ооз тый- попридержать язык;оозуңду тый попридержи язык; держи язык за зубами;оозун жыйып алды он внезапно замолчал, осекся;айтып оозун жыйгыча фольк. не успел он сказать (как...);аттын оозун жый- (о всаднике) подтянуть поводья коня, остановить коня;ал аттын оозун коё берди он пустил коня во весь опор;аттын оозун жибер- или аттын оозун жай- ослабить поводья, дать коню ходу;оозун бербей (о лошади) не подчиняясь поводьям;ат, оозун бербей, ала качты лошадь, не подчиняясь поводьям, понесла;ооз ачып, өпкөн бала первый ребёнок (у матери);оозумду ачып, өпкөн балам мой первенец;ооз ачып да койгон эмес он не обмолвился ни словом;ооз ач- принимать первую за день (вечером) пищу во время поста;оозу ачык он (в данное время) не постится;оозу бек он (в данное время) постится;эртең оозу бекийт завтра наступает пост;насыбайга ооз ачылбайт шутл. насвай поста не нарушает (а потому, дескать, можно закладывать его и в пост);оозунан чыгып кетти у него с языка сорвалось; он обмолвился;оозуңан чыкпасын! молчи!, никому! (при сообщении по секрету);ооздон чыкканча жеди или оозу-мурдунан чыга жеди он наелся до отвала;ооз бириктирип сговорившись, стакнувшись;ооз тий- отведать, откушать, вкусить (можно ограничиться даже одним кусочком чего-л.);мындан да ооз тийип кой- откушай и этого;оозуна келгенди сүйлөй берет он болтает всё, что ему в голову (букв. в рот) взбредёт;оозунан жулдургандай или оозунан алдыргандай он совершенно растерялся (будто изо рта выхватили то, что он уже готов был проглотить);көр оозунда при смерти, одной ногой в могиле;ажалдын оозунан чыкты он был на волосок от смерти;чөп ооз ист. плата за пользование пастбищем (напр. казахи, пользуясь киргизскими пастбищами, платили за это);оозу менен алыш- см. алыш- IV;оозунун салуусу бар см. салуу II;жанды оозго тиштеп см. жан II;оймок ооз см. оймок;ачык ооз см. ачык I;оозун куу чөп менен арчы см. чөп.ооз IIюжн.неправ. вместо авиз (см.);эл суу ала турган ооздун боюнда на берегу пруда, из которого народ берёт воду. -
18 айкаш
айкаш I1. способ связывания лошадей: повод одной к подхвостнику другой;аттан тушүп алышып, атты айкаш байлашып фольк. с коней сойдя и связав их одного с другим;2. противник, враг;айкашка мөрөй бербестен актадың сүтүн эненин стих. врагу ты не поддался, оправдал молоко матери (т.е. выполнил свой долг).айкаш- II1. быть сложенным крест-накрест; смыкаться;2. сочетаться;уңгу менен мүчө айкашканда при сочетании основы с аффиксом;3. то же, что айкалыш-II 1;айкашканың - Акеркеч артына карап жүрөсүң фольк. в обнимку спишь ты с Акеркеч, ради неё ты находишься здесь;4. то же, что айкалыш- II 2;көөдөнүнөн аккан кан агып турду көнөктоп, айкашарга алы жок фольк. из тела его кровь текла ручьём (см. көнөктө-), схватиться (с врагом) силы нет у него;ажалга каршы баскандай, айкаша турган арстандай фольк. (о богатыре) будто выступает против смерти, будто лев, готовый к схватке. -
19 бет
1. щека;оң бетинен өптү он поцеловал его в правую щёку;2. лицо;эр жигит эл четинде, жоо бетинде погов. храбрый молодец (всегда) на окраине (своей) страны, перед лицом врага;бет ач-1) открыть лицо;2) перен. разоблачить;бети ачылды он разоблачён;бети ачылган душман разоблачённый враг;3) этн. открывать лицо (молодой замужней женщины, после чего она перестаёт избегать родственников мужа);бет ачар1) этн. совершение обряда бет ач;2) уст. предисловие;бети бетиме тийген тууганыма баркым жок погов. нет мне почтения от родственника, лицо которого касалось моего лица (т.е. для других я могу быть авторитетом, а для родственника я только Карабай, Сарыбай);бет жырт- или бет тыт- этн. царапать (свое) лицо (оплакивая покойника);бетин жыртып, тул калган фольк. она царапала лицо своё, она осталась вдовой;Карачакын Сайкалы, "кандуу бетин тытсын" де фольк. скажи, чтобы (девица) Сайкал, дочь Карача, царапала себе окровавленное лицо;бет бур- прям., перен. повернуться лицом;бет кыл- поставить лицом к лицу;алптын баарын бет кылам фольк. я соберу всех богатырей;бетин бас-1) закрывать себе лицо;келин кайнатасынын уйүнө барганда бетин басып жүгүнүп кирген когда невестка (первый раз) входила в юрту свёкра, то закрывала лицо и кланялась;2) перен. стесняться, стыдиться;3. морда;эрге чарык табылат, жеген иттин бетине кара погов. молодцу поршни (вид кожаной обуви) найдутся, а ты посмотри на морду съевшей их собаки (так говорят о человеке, что-л. натворившем и сознающем свою вину);4. поверхность;көлдүн бети поверхность озера;жердин бети поверхность земли;араанын бети полотнище пилы;туунун бети полотнище знамени;туунун бетине нечен ок тийип, канчалык жерин тешкен в знамя попало много пуль и во многих местах его продырявило;күндүн бети лик солнца;беш күн күндүн бетин көрбөдүк пять дней мы солнца не видели;цилиндр бети мат. цилиндрическая поверхность;жумалак бет мат. круглая поверхность;5. перен. совесть, стыд;бети жок бессовестный, бесстыдный;деги бетиң барбы? хоть какая-нибудь совесть-то есть у тебя?кайсы бетим менен барам! мне стыдно идти!, с какими глазами я пойду!;кайсы бетиң менен ушуну кылдың! как тебе не стыдно было делать это!;"эт" дегенде бет барбы! погов. когда скажут "мясо", какая уже тут совесть! (кто утерпит, чтобы не поесть!);менде такыр бет калбай калды го! я ведь вконец опозорен!;бети түгөнгөн1) потерявший стыд, бесстыжий;2) посрамлённый, опозоренный;бет калбады бетинен стих. он окончательно потерял стыд;апий, бетим тугөндү! ой, осрамилась я;бетим и-и-ий, бетим! стыд-то какой!, срам-то какой!;6. страница;беш бет окуп чыктым я прочитал пять страниц;7-том, 132-бет 7-й том, 132-я страница;7. направление;кайсы бетте? в каком направлении (находится) ?бет ал-1) взять направление, направиться;жоону бет алып по направлению к врагу, на врага;балдар мени бет ала жан-жабыла ат коюшту дети все вместе поскакали ко мне;бет алып бенде келбеген, өнөгүн жанга бербеген фольк. приблизиться к нему никто не решался, он никому не поддавался;2) проявить тенденцию в чём-л.;бет алган ишинен кайтпаган (о человеке) настойчивый, упорный;бет алдыр- дать направление, направить;сайды бет алдырып беш-алты ирет мылтык атылды было сделано пять-шесть выстрелов в направлении ложбины;бет алыш направление;бет бактыр-1) заставить повернуть лицо;бет бактырбай турган бороон буран такой, что лица повернуть нельзя;2) перен. дать направление чему-л.;8. склон горы (прим. см. бетеге);өз бетинче самостоятельно;китепти өз бетинче окуу самостоятельное чтение (книги);өз бетибизче мы сами по себе, самостоятельно;бет алдынан жыгыл- упасть ничком;бетме-бет лицом к лицу;бетме-бет кой- поставить на очную ставку;бет маңдай друг против друга, лицом к лицу;бет маңдай кезиге түштүк мы столкнулись (сошлись, встретились) лицом к лицу;экөөбүз бет маңдай сүйлөшкөндө когда мы разговаривали друг с другом непосредственно;койду бет маңдай жайып таштадык мы пустили овец пастись (на склоны гор, находящиеся) друг против друга;бет алды или бет-бетинен куда глаза глядят, в неопределённом направлении, кто куда;бет-бетинен кеткен разошлись кто куда;бет алды бастыра беришти они поехали кто куда, в разные стороны;элибизди жоо чаап, бет-бетибизден качтык (из сказки) враг разгромил наш народ, и мы бежали кто куда;бет алды сүйлөй берет говорит, что ему в голову взбредёт;бетке ал- поставить (себе) целью, предметом стремления; направить силы на что-л.;каршы-терши сулатып, залимдер бизди бетке алды фольк. разя направо и налево, тираны направили силы на нас;бетке карма-1) представить что-л. в качестве основания, доказательства;закон жобосун бетке кармап, жоопко тартканы келдик мы явились, чтобы на основании закона призвать к ответу;2) представить что-л. в качестве достижения;бетке кармаганыбыз кызылча менен мал (больше всего) мы можем похвалиться свёклой и скотом (т.е. свеклосеянием и скотоводством);бет бак- осмелиться, не побояться;Семетейге бет бага албайт фольк. он против (богатыря) Семетея не осмелится;бет багып, киши карай албайт (на него) смотреть страшно; при виде (его) страх берёт;жолборско бет багып киши бара албайт на тигра человек боится идти;душмандар бетин басып, өлүм жолуна жатып беришпейт враги не постесняются и не дадут себя так просто убить (букв. не лягут на дорогу смерти);бетке кара- стесняться; считаться с чьим-л. положением;беттен ал- злобно наскакивать;сөз айтса эле "сар!" деп беттен алат ему только слово скажешь, как он уже рычит;беттен ала сүйлө- говорить с наскоком и грубо;бет алышып лицом к лицу (в схватке);бет алышып калдык мы сошлись лицом к лицу;айзалашып көк жалдар, бет алышып урушуп фольк. сивогривые (см. жал I) сразились на пиках, сойдясь лицом к лицу;бет алышкан душмандын эки көзү жаш болду фольк. у врага, который с ним сразился, на глазах появились слёзы;бет алышкан жоо ярый враг;бет кел повстречаться, сойтись лицом к лицу;баатырларга бет келсең, сайышчу элең талыкпай фольк. когда встречался ты с богатырями, то сражался храбро;менсинген далайлар бет келе албай чайпалчу стих. многие хвастуны не могли (боялись) с ним встретиться, (в страхе) колебались;бети кара или кара бет1) опозоренный, посрамлённый (от старого обычая - выставлять преступника "на позор", намазав ему лицо сажей);2) уст. опозоренная, несчастная (о вдове или о потерявшей жениха невесте);элди көрө албадым, кара бет болдум я не могу смотреть в глаза людям, я опозорена (так часто говорила вдова или женщина, которую муж уличал в неблаговидном поступке);эри өлуп, эрге тийген - элдин адаты; эри туруп, эрге тийгек - беттин карасы погов. выйти замуж, когда муж умер, - обычай народа; выйти замуж, когда муж есть, - позор;3) бесстыдный; нечестный;бет-баш физиономия;бети-башын кыйшайтты он скривил рожу, сделал гримасу;бети-башты жыйыр- или бети-башты бырыштыр- корчить рожу, делать гримасы;бетке айт- сказать в лицо, в глаза;бет карарт- срамить, позорить (букв. мазать лицо сажей);алда таалам кош көрсөң, карарта көрбө бетимди фольк. если ты, всевышний аллах, любишь, не допусти моего позора;кудай бетин салбай кал! фольк. ведь это же прямо поразительно!;кудай бетин салбай калсын, ичкенин кара! посмотри-ка, как он пьёт, ведь это же прямо поразительно!;бетиң күйгүр! бран. бесстыдник! (букв. сгори твоё лицо!);бети калың1) несговорчивый, упрямый;2) неотзывчивый, толстокожий;беттин калындыгы1) несговорчивость, упрямство;2) неотзывчивость, толстокожесть;бетинен каны тамган или бетинен нуру тамган кровь с молоком;эки бетинен кан таамп турат цветёт, как маков цвет;жакшылык бетин көрбөй калайын... чтоб мне добра не видать (если...);бет тырмар действие, направленное на то, чтобы свалить вину на другого;бет тырмар жалаа клевета, преследующая цель свалить вину на другого;бет тырмарлык отвл. от бет тырмар;жан талашып, бет тырмарлык да кылып көрдү он всеми силами пытался свалить вину на другого;бети калды один из видов карточной игры в "дурачки" с навалкой;бетин чымчып см. чымчы-;эт-бетинен жат- (или жыгыл- или кет-) см. эт I;кудай бет алган жактан жалгасын см. жалга II 3;бетке басып айт- см. бас- IV;беттин оту см. от III;көк бет см. көк III;беттин чүкөсу см. чукө;бет май то же, что бетмай;алы бет или али бет то же, что алибет. -
20 бута
бута Iир.кустарник, куст;кара бута название кустарника.бута IIмишень, цель (при стрельбе);бута коюп аттык мы стреляли в цель;бута атым1) расстояние полёта стрелы;2) одна из дистанций на скачках;күн бута атым көтөрүлгөн кезде когда солнце немного поднялось;сөзу бутага тиет его слова бьют в цель;бутага тийгендей сүйлөйт он говорит очень метко.бута IIIир.(в эпосе)1. название дорогой материи;буулум, бута, чучтөнү - булдан арбын алыңар фольк. возьмите больше материи буулум (см.), бута и батиста;2. одежда из материи бута;булгун, бута кийими фольк. одежда на нём - соболь и бута.бута- IVрубить ветви, очищать (дерево) от ветвей;канап-бутап ограбив дочиста.
- 1
- 2
См. также в других словарях:
Мустафаев, Алы Мустафа оглы — Алы Мустафаев азерб. Alı Mustafayev … Википедия
Военно-ученый архив Главного Управления Генерального Штаба — ВОЕННО УЧЕНЫЙ АРХИВЪ Главнаго Управленія Генеральнаго Штаба, ведетъ свое начало съ 13 нбр. 1796 г., когда послѣдовало Выс. повелѣніе объ упраздненіи деп та ген. штаба и объ отдачѣ картъ, плановъ и всѣхъ вообще дѣлъ ген. ад. Г. Г. Кушелеву… … Военная энциклопедия
Древнеармянская мифология — Традиционные религии Ключевые понятия Бог · Богиня мать · Божество … Википедия
Бетон — БЕТОНЪ въ военномъ дѣлѣ примѣняется, гл. обр., въ крѣпостн. и морск. сооруженіяхъ и въ казармен. строительствѣ въ видѣ простого Б. или Б., усиленнаго желѣзомъ, желѣзо Б. Составныя части. Б. представляетъ искусствен. строительный матеріалъ изъ… … Военная энциклопедия
Военная археография — ВОЕННАЯ АРХЕОГРАФІЯ, имѣетъ предметомъ описаніе и изданіе письм. памятниковъ воен. старины, преимущ но архивн. первоисточниковъ. Для воен. исторіи В. арх. имѣетъ первенствующее значеніе, но сознаніе этого усвоено сравнительно недавно, и В. арх.… … Военная энциклопедия
Контрабанда военная — КОНТРАБАНДА ВОЕННАЯ, понятіе, тѣсно связанное съ понятіями нейтралитета и блокады (см. эти слова). При вооруж. столкновеніи двухъ или нѣск. государствъ нейтрал. державы вправѣ требовать, чтобы воен. дѣйствія не касались ихъ непосред но; въ свою… … Военная энциклопедия
Отчетность судовая — ОТЧЕТНОСТЬ СУДОВАЯ, ведется по правиламъ, изложеннымъ въ кн. XIII Св. Мор. Пост. Расходы, идущіе непосред но на флотъ, подраздѣляются слѣд. обр.: 1) на плаваніе; 2) на содержаніе личн. состава, 3) на ремонтъ. Первая категорія расходовъ… … Военная энциклопедия
Грот, Константин Яковлевич — В Википедии есть статьи о других людях с такой фамилией, см. Грот. Константин Яковлевич Грот … Википедия
Атака укрепленной позиции — АТАКА УКРѢПЛЕННОЙ ПОЗИЦІИ представляетъ собой одну изъ труднѣйшихъ полевыхъ операцій, почему современное военное искусство требуетъ отъ обороняющагося укрѣпленія всякой позиціи, на которой онъ задается цѣлью упорнаго боя. Опыть послѣдней войны… … Военная энциклопедия
Военно-ветеринарное дело — ВОЕННО ВЕТЕРИНАРНОЕ ДѢЛО въ рус. арміи получаетъ первоначально организацію лишь при имп. Николаѣ I. До этого времени В. вет. дѣло было у насъ въ крайне неудовлетворит. положеніи. На 200 тыс. лошадей конницы къ 1 янв. 1828 г. вет. врачей съ ихъ… … Военная энциклопедия
Адмиралтейский приказ (1700—1712 гг.) — АДМИРАЛТЕЙСКІЙ ПРИКАЗЪ (1700 1712 гг.), первое спеціально организованное, отдѣльное учрежденіе для управленія морскимъ вѣдомствомъ. До 1700 года управленіе морской: частью сосредоточивалось въ разныхъ приказахъ. Вернувшись въ концѣ 1695 г. изъ… … Военная энциклопедия
